[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Jeżeli zaś sięgamy do przyczyn,które je wywołały, to widzimy, że przyczyny te tkwią 27 głęboko w niezależnych od nas zmianach ustrojunaszego życia i w naszem politycznem położeniu.Zmiany te, które zaszły po ostatniem powstaniu,są w głównych zarysach następujące:1) Rozwój ekonomiczny naszego kraju, połączony był z utratą jego ekonomicznej samodzielności,dzięki czemu powiększyły się w nim pola zarobkowania, ale jednocześnie stały się w znacznej mierzeniezaleznemi od polskiego społeczeństwa.Sfera tedydziałalności ekonomicznej żydów znacznie się rozszerzyła, ale zarazem osłabła ogromnie ich zależnośćekonomiczna od społeczeństwa polskiego, stanowiącadotychczas główny, prawie jedyny węzeł ich łączności z tem społeczeństwem.2) Straciliśmy na uroku w oczach żydów wobectego, że polityka rządu wyznaczyła nam upośledzonestanowisko w naszym własnym kraju.3) Nasz język, który do r.1865 wyłącznie panował w kraju, musiał po powstaniu ustąpić miejscaw zarządzie krajem, w sądzie i w szkole językowirosyjskiemu, oddziaływanie tedy naszej kultury na żydów straciło najgłówniejsze narzędzia.4) Prądy, w mniejszym lub większym stopniuantynarodowe, za którymi szły nasze młodsze pokolenia w ubiegłem stuleciu, a które znalazły silne poparcie ze strony żydów, pomogły żydom do walkiz tradycyjnymi pierwiastkami naszego życia i do przeciwstawienia się naszym dążeniom narodowym.Mur tedy, który oddzielał zamkniętą masę żydowską od zewnętrznego, współczesnego świata, zacząłsię szybko rozsypywać, ale na jego miejsce wyrosłagłęboka przepaść, dzieląca ją od społeczeństwa polskiego.Rozpoczął się i postąpił znacznie proces orga-nizacyi żydów we wrogi nam obóz, który występujeświadomie do walki z nami, jako z narodem.Ta walka znalazła swój wyraz nietylko w artykułach pism żargonowych.Przecie mamy w świeżejpamięci zachowanie się żydów w okresie przełomupolitycznego: rolę i charakter czynnika żydowskiegow ruchu rewolucyjnym naszego kraju i akcyę wyborczą żydów.Objawia się ona wreszcie i w dziedzinieekonomicznej.Nie mówimy tu o starych jej formach,mających zródło w charakterze ekonomicznym żydów, 28 a praktykowanych niezależnie od wszelkich tendencyiseparatystycznych.W ostatnich czasach mamy do czynienia.z bojkotem, organizowanym przez żydów.Przecie jest faktem, że lekarzom i adwokatom Polakompraktyka żydowska urwała się przed niedawnym czasem prawie zupełnie, a stało się to odrazu, w jednejchwili, bez żadnego okresu przejściowego.Takie nagłe zmiany nie zachodzą nigdy nieświadomie.Praktyka ta przeszła do licznych lekarzy i adwokatów żydów, których uważamy przeważnie za zasymilowa-nych , jakkolwiek nie stoją oni w obozie asymilato-rów i nie stawiają sobie wcale za cel wyrównaniaprzepaści, wyrastającej między żydami a społeczeństwem polskiem.Proces tedy przeciwstawienia się żydów naszemu społeczeństwu posuwa się szybkim krokiem naprzód, a przyczyn, które go wywołują, nie mamy żadnej możności usunąć.Jest to nieunikniony procesdziejowy.To jest objektywna prawda, na którą nie wolnorfam zamykać oczu i wobec której koniecznością jestpoddać gruntownej rewizyi całe stanowisko społeczeństwa polskiego w kwestyi żydowskiej.Musi nastąpić przewartościowanie" że użyjen^ niezdarnego wyrazu, który się zjawił u nas niedawnymi czasy.Odpowiadać na to doniosłe zjawisko wzdychaniami do ubiegłych czasów, kiedy było inaczej, ogłaszać konkursy na temat, jak nawrócić żydów na drogę asymilacyi", jest to, przy najszlachetniejszych in-tencyach, mamić siebie i ogół mirażami
[ Pobierz całość w formacie PDF ]