[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Ojciec jej był kuzynem pani de Main-tenon.Ona to sprowadziła ją do Paryża i wydała za młodszego synamarkizy de Mailly i de Nesle; starszy jego brat ożenił się z ostatniądziedziczką rodu Coligny i zginął pod Filipsburgiem w 1688 r.3Magdalena de Villeroy księżna, z domu księżniczka de Bonne deCrquy, wyszła za mąż w 1617 r.za ojca marszałka de Villeroy.Ro-dzice panny młodej uważali to małżeństwo za mezalians, ale dziadek,książę Lesdiguires, zmusił ich do zgody, kiedy tylko Villeroy otrzy-mał gubernatorstwo Lyonu.Maria Anna markiza d' O, z domu de la Vergne de Guilleragues, byłacórką ubogiego szlachcica gaskońskiego, przyjaciela z dawnych czasówpani de Maintenon.Ona to wystarała mu się o ambasadę w Konstan-tynopolu, gdzie umarł.Kapitan okrętu, który odwoził do Francjiwdowę i córkę, nazwiskiem Villers, ożenił się po drodze z matką.Dostał stanowisko u boku hrabiego Tuluzy.Oboje małżonkowie, obda-rzeni niezwykłą zdolnością do intryg i chciwością, doszli do wysokichstanowisk.Aucja Felicja marszałkowa de Coeuvres, z domu de Noailles.byłażoną Wiktora Marri hrabiego d'Estres (1660 1737), który po miano-waniu go marszałkiem zmienił nazwisko na de Coeuvres.Był admi-rałem i odznaczył się w różnych okazjach.4Jakub Henryk de Durfort książę de Duras (1626 1704), brat teściaautora, zaczął służbę wojskową u swego wuja, Tureniusza; w latach 3521651 57 brał udział we frondzie Wielkiego Kondeusza przeciw Maza-riniemu i królowej Annie, następnie odznaczył się w kampanii weFranche-Comt, za co został gubernatorem tej prowincji i marszałkiemw 1675, a księciem i parem Francji w 1689 r.5Albert de Grillet markiz de Brissac, major gwardii królewskiej, niemiał nic wspólnego z rodziną Cosse-Brissac, z której pochodził szwagierSaint-Simona.6Klasztor franciszkanów w Paryżu był wówczas znany z rozwiązłości.7Klaudiusz książę de Choiseul, z linii Francire (1633 1711), zacząłsłużbę w 1649 r., odznaczył się potem na Węgrzech w 1664 r.oraz naKrecie w 1669 r.Brał udział we wszystkich kampaniach Ludwika XIV;buławę otrzymał w 1693 r; w 1707 r.był dziekanem marszałków Francji.8Piotr le Pesant de Boisguilbert (1646 1714), ekonomista fran-cuski mieszczańskiego pochodzenia, krewny marszałka Vauban.W 1695 r.ogłosił Szczegółowy wykład spraw francuskich (Le dtail de la France),gdzie nadzwyczaj trafnie odsłaniał niedomogę ekonomiczną kraju i pro-ponował środki zaradcze.Po raz drugi wydał to dzieło w 1712 r.podnazwiskiem marszałka Vauban.Urażeni krytyką i nieproszonymi rada-mi ministrowie spowodowali wygnanie go z kraju.Wywarł duży wpływna ekonomistów XVIII w.9Juliusz Alberoni (1664 1752), syn ogrodnika włoskiego, do czterna-stego roku pracował u ojca; zawdzięczał swą karierę, jak słusznie piszeSaint-Simon, księciu de Vendme.Następnie otrzymał stanowisko le-gata księcia Parmy przy dworze madryckim i tu doprowadził do mał-żeństwa owdowiałego Filipa V z księżniczką Elżbietą Farnese, któranatychmiast usunęła wpływową księżnę Orsini i uczyniła Alberoniegowszechwładnym ministrem i kardynałem (1715).Alberoni zreformowałfinanse i wojsko.Miał dalekosiężne plany co do króla Filipa, któregochciał uczynić regentem Francji kosztem księcia Orleańskiego.Tenjednak sprzymierzył się z Anglią i cesarstwem i zmusił w 1719 r.swego kuzyna do oddalenia Alberoniego.Po pewnym okresie tułaczkiosiadł w Rzymie, ale tu Innocenty XIII usunął go do klasztoru.Od-zyskał znaczenie na dworze watykańskim w 1723 r.i cieszył się nawetdużym poważaniem do śmierci.10Bombardowanie Brukseli przez Francuzów miało miejsce w 1695 r.11Franciszek de la Grange d'Arquien (1554 1617), zwany marszał-kiem de Montigny, rodzony stryj ojca Marysieńki Sobieskiej, jużw r.1587 dowodził pięćdziesięcioma jazdy pancernej w bitwie podContras, gdzie szarżował trzy razy; został wzięty do niewoli przezkróla Nawary i natychmiast zwolniony w dowód uznania za męstwo.Nieubłagany przeciwnik Ligi, odznaczył się w paru kampaniach.W 1601 r.został gubernatorem Paryża, a w 1603 namiestnikiem kró-lewskim Metzu, Toulu i Verdun.W 1616 r.zjawił się na dworze królo- 353wej wdowy Marii Medycejskiej, w sam raz w dzień, w którym Themi-nes otrzymał buławę marszałkowską za aresztowanie księcia KondeuszaStarszego.Zaczął powtarzać, że przecież jest więcej wart od tamtego",tak uparcie, że i on został marszałkiem.Był twardym i dobrym żoł-nierzem, ale nic poza tym.12Liga Katolicka związek zorganizowany we Francji w 1576 r.przez Henryka de Guise dla walki z protestantyzmem.13Maria Kazimiera de la Grange d'Arquien, pózniejsza żonakróla Jana Sobieskiego, Marysieńka, przybyła do Polski z Francjiw orszaku królowej Marii Ludwiki.W 1658 r.wyszła za mąż za wojewodę sandomierskiego Jana Zamoj-skiego, który zmarł w 1665 r., a nie za Radziwiłła, jak podaje Saint--Simon.W tymże 1665 r.zawarła ślub z Janem Sobieskim.14W 1681 r.król Jan Sobieski zażądał od dworu francuskiego odwołaniaBthune'a, gdyż przyczynił się on do zerwania sejmu pod laską Hiero-nima Lubomirskiego.Po raz drugi przybył margrabia de Bthune do Polski w 1685 r.15Maria Anna de la Grange d'Arquien była trzecią żoną JanaWielopolskiego, kanclerza wielkiego koronnego.Wyszła za niego w1678 r.i owdowiała w dziesięć lat pózniej, a nie w dwa lata, jak po-daje Saint-Simon.16Saint-Simon się myli, gdyż Radziwiłł był marszałkiem wielkim litew-skim (1679 1690), nie zaś hetmanem.Druga córka markizy de Bthune, Joanna, wyszła za Jana StanisławaJabłonowskiego (zm.1731 r
[ Pobierz całość w formacie PDF ]