[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Jest ono jej podległe a duch stanowi istotę człowieka.Człowiek to dusza władająca ciałem.Według Platona rozumna dusza jest doskonalsza od ciała.Poznaje ona idee i upodabnia się do nich przez co jest źródłem prawdy, dobra i wszystkiego co cenne w człowieku.W rozumieniu Ateńczyka człowiek również jest duszą lecz wtrąconą do ciała - więzienia.Ciało jest źródłem wszelkiego zła.Przez nie staje się on niewolnikiem ciała a jego cytuję: „dusza nie może patrzeć sama przez się i w całej ciemnocie swej wije się i widzi jak straszne to więzienie, w którym ją żądzę trzymają a sam więzień pomaga własne zacieśniać kajdany” (Fajdros).Platon przekonany był również o nieśmiertelności duszy.Mimo rozkładowi, któremu po śmierci poddaje się ciało, dusza jako niezależna odeń, może trwać dalej a nawet trwa wiecznie.Jest odwieczna, nie mająca w swej istocie ni początku ni końca.Argumentując powyższe stwierdzenie Ateńczyk poświęcał niższe części duszy.Nieśmiertelność ducha rozumnego dokumentował pojęciem życia związanym w sposób konieczny z pojęciem duszy a ponieważ życie wyklucza śmierć więc i dusza ją wyklucza.W pojęciu tym duch pojęty był biologicznie jako zasada życia.Platon uważał też, że dusza posiada wiedzę wrodzoną - pojęta jako podmiot poznania.Dusza jako zasada etyczno-religijna była tłumaczona poprzez zło.Złem duszy jest niesprawiedliwość, tchórzostwo, ciemnota lecz doświadczenie uczy, że zła te nie przyprawiają ją o śmierć.Powróćmy jednak trochę do istoty ludzkiej.Zdaniem Platona w zależności od tego, jaka cząstka duszy przeważa, pojawiają się trzy rodzaje ludzi.Tam gdzie przeważa rozum występują filozofowie - ludzie niewątpliwie najlepsi.Tam gdzie do głosu dochodzi ambicja pojawiają się wojownicy.Ostatni rodzaj ludzi daje folgę własnym namiętnościom.Zwróćmy uwagę, że Platon w apoteozie państwa wykorzystywał również zarysowaną koncepcję duszy.W ten sposób idealizował kastrowy ustrój Egiptu, na którym się wzorował.Filozof wierzył w możliwość praktycznej realizacji idealnego państwa rządzonego przez arystokrację intelektualną.Idea ta wynikała zapewne z jego przekonań antydemokratycznych, uważał bowiem opierając się na własnych obserwacjach nieskuteczności tego systemu rządów w Atenach, że demokracja musi prowadzić do społecznej anarchii i rozkładu.Jako konserwatysta życzliwy był rządom silnym i „społecznościom zamkniętym”.Dla Platona rzeczywistość była pojmowana monistycznie, sprowadzała się do świata duchowego.Państwo jest już strukturą nadrzędną niezależną od indywiduów, których interesy partykularne muszą być podporządkowane interesom państwa.Celem wysiłków nie jest szczęście jednostek ale szczęście państwa.Dodam, że jako jeden z teoretyków państwa Platon zwrócił uwagę na konieczność działania cenzury prewencyjnej.Ta konserwatywna koncepcja państwa stanowiła także o popularności poglądów Platona w późniejszych wiekach.Łącząc obie wyżej przedstawione przeze mnie teorie powstaje wspaniała, wręcz doskonała koncepcja idealnego społeczeństwa.    Bibliografia l1.    Ryszard Palacz, „Klasycy filozofii”, Krajowa Agencja Wydawnicza 1988 r.ll2.    Władysław Tatarkiewicz, „Historia filozofii” t.1, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998 r.ll3.    Jarosław Mikołajewicz, „Wiedza o życiu w społeczeństwie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Poznań-Warszawa 1993 r.l [ Pobierz całość w formacie PDF ]