[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Kobiecość zwykÅ‚a siÄ™ nam kojarzyć z kokieteriÄ…, urodÄ… i wrażliwoÅ›ciÄ….W ustach niektórych ludzi to pojÄ™cie zyskuje czasem negatywny wydźwiÄ™k, bo interpretujÄ… to jako zbytniÄ… drobiazgowość i czuÅ‚ość, przesadnÄ… delikatność.CzÄ™sto podsumowujÄ… to sÅ‚owami: „Ach! To przecież takie kobiece”.Czy ta opinia jest sÅ‚uszna? Wydaje mi siÄ™, że nie.Takie rozumowanie jest bowiem nacechowane konserwatyzmem i bardzo jednostronnym spojrzeniem na kobiety.Być może moje sÅ‚owa zabrzmiÄ… bardzo feministycznie, ale twierdzÄ™, że ograniczanie charakteru kobiecego do romansowych skÅ‚onnoÅ›ci i przesadnej delikatnoÅ›ci jest bÅ‚Ä™dne.Już bowiem w Biblii pojawiajÄ… siÄ™ fragmenty gÅ‚oszÄ…ce chwaÅ‚Ä™ kobiet:Kobieta nie rozporzÄ…dza wÅ‚asnym ciaÅ‚em, lecz jej mąż;też i mąż nie rozporzÄ…dza wÅ‚asnym ciaÅ‚em, ale żona.(I List do Koryntian)Prawa kobiet i mężczyzn sÄ… zatem równe - kobieta jest uzupeÅ‚nieniem mężczyzny i vice versa.Tak wiÄ™c oboje mogÄ… mieć szlachetne ideaÅ‚y i swojÄ… postawÄ… sÅ‚użyć innym.Literatura dostarcza nam wielu przykÅ‚adów piÄ™knych i szlachetnych postaci kobiecych.Zanim jednak przyjrzymy im siÄ™ bliżej, proponujÄ™ wyjaÅ›nić znaczenie słów „piÄ™kny” i „szlachetny”.PiÄ™kno nie ogranicza siÄ™ bowiem do urody, ale obejmuje również zalety osobowoÅ›ciowe.W tym przypadku mamy do czynienia z platoÅ„skim rozumieniem piÄ™kna, w myÅ›l którego jest ono jednÄ… z najwyższych wartoÅ›ci, równÄ… dobru i prawdzie.Zdaniem Platona wewnÄ™trzne piÄ™kno jest w stanie zapewnić czÅ‚owiekowi nieÅ›miertelność.Kobiety piÄ™kne i szlachetne to zatem osoby godne naÅ›ladowania ze wzglÄ™du na ich pozytywne przymioty.Aby udowodnić, że pÅ‚eć piÄ™kna ma, oprócz urody, także inne, ważniejsze zalety, przyjrzyjmy siÄ™ kilku bohaterkom literackim.Jako pierwszÄ…, gdyż, moim zdaniem najsilniejszÄ…, reprezentantkÄ™ pÅ‚ci piÄ™knej chciaÅ‚abym przedstawić AntygonÄ™ - tytuÅ‚owÄ… bohaterkÄ™ tragedii Sofoklesa.To bowiem niezwykÅ‚a kobieta, potrafiÄ…ca zażarcie i do koÅ„ca bronić swoich racji.Cechuje jÄ… bezkompromisowa wierność wÅ‚asnym zasadom - mimo kategorycznego zakazu Kreona, decyduje siÄ™ wypeÅ‚nić prawo Boskie i pochować Polinejkesa.Jest wyjÄ…tkowo odważna - z premedytacjÄ… Å‚amie prawo ustanowione przez wÅ‚adcÄ™, by zapewnić bratu godne przejÅ›cie w zaÅ›wiaty.Dla miÅ‚oÅ›ci i zgodnoÅ›ci z wyznawanymi ideaÅ‚ami gotowa jest zÅ‚ożyć ofiarÄ™ z życia.Jest przy tym w peÅ‚ni odpowiedzialna za swe czyny, nie ucieka przed konsekwencjami wÅ‚asnych zachowaÅ„.Nie godzi siÄ™ również na propozycjÄ™ Ismeny, która pragnie współodpowiadać za popeÅ‚nione przestÄ™pstwo.Antygona daje Å›wiadectwo ogromnej siÅ‚y charakteru, tkwiÄ…cej w kobietach.Jest samodzielna, gdyż sama decyduje, co uznać za sÅ‚uszne i w jaki sposób postÄ™pować.SpadkobierczyniÄ… pewnych cech Antygony nazwać można bohaterkÄ™ wiersza Adama Mickiewicza Åšmierć PuÅ‚kownika.Jest nim, jak sam poeta mówi:Litwinka, dziewica - bohater,Wódz PowstaÅ„ców - Emilija Plater.Jej nieugiÄ™tÄ…, żoÅ‚nierskÄ… postawÄ™ podczas powstania listopadowego artysta uznaÅ‚ za precedens godny upamiÄ™tnienia.PrzedstawiÅ‚ wiÄ™c Plater jako wyjÄ…tkowo walecznego wojownika, który mimo że byÅ‚ reprezentantem pÅ‚ci piÄ™knej, dorównywaÅ‚ odwagÄ… i poÅ›wiÄ™ceniem innym dowódcom.Miernikiem wielkoÅ›ci Emilii uczyniÅ‚ Mickiewicz ogrom żalu, jaki żoÅ‚nierze i proÅ›ci ludzie okazali przy jej Å›mierci.Przy umierajÄ…cej czuwaÅ‚y bowiem tÅ‚umy wieÅ›niacze, które zbiegÅ‚y siÄ™ z okolicznych wiosek, oraz partyzanci, którym przewodziÅ‚a.OdejÅ›cie bohaterskiej dziewczyny wzbudza gorycz i smutek nawet u najbardziej oswojonych ze Å›mierciÄ… koÅ›ciuszkowców:Nawet starzy KoÅ›ciuszki żoÅ‚nierze,Tyle krwi swej i cudzej wylali,Å‚zy ni jednej - a teraz pÅ‚akaliI mówili z księżami pacierze.U wielu zgromadzonych przy zwÅ‚okach rycerza zaskoczenie wzbudza fakt, iż ten nieprzeciÄ™tnej odwagi wojownik okazaÅ‚ siÄ™ kobietÄ….Jej Å‚agodne oblicze i dziewczÄ™ce ksztaÅ‚ty nie pasujÄ… bowiem do wizerunku puÅ‚kownika zaprawionego w boju.Ale to wÅ‚aÅ›nie kobieca czuÅ‚ość i wrażliwość staÅ‚a siÄ™ przyczynÄ… ogromnego przywiÄ…zania, jakim darzyli jÄ… ludzie.Ta krucha kobietka umiaÅ‚a w doskonaÅ‚y sposób wyważyć w sobie cechy mężnego bojownika i delikatnej niewiasty.Pogodzenie bezwzglÄ™dnoÅ›ci i surowoÅ›ci z ciepÅ‚ym i matczynym stosunkiem do żoÅ‚nierzy uczyniÅ‚o z niej Å›wietnego dowódcÄ™.SÅ‚awiÄ…c imiÄ™ Emilii Plater, warto zaznaczyć, iż jest to postać prawdziwa, historyczna, a poetycka wizja jej Å›mierci zawarta w liryku Åšmierć PuÅ‚kownika jest tylko oddaniem hoÅ‚du bohaterce przez wieszcza.Emilia Plater znacznie odbiega od wizerunku kobiety, jaki funkcjonowaÅ‚ w Europie czasów Mickiewicza.Ta szlachetna i dzielna dziewica bliższa jest bowiem mitycznym amazonkom niż romantycznym kochankom rodem od Goethego czy nawet Mickiewiczowskiej Maryli.Przyczyny tego należy upatrywać w nieco odmiennym charakterze polskiego romantyzmu, na którym ogromne piÄ™tno wywarÅ‚o zniewolenie kraju
[ Pobierz całość w formacie PDF ]