[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Ode mnie nie chcecie przyjąć tej prawdy? Nie zważajcie, ktomówi, albo przeciwnie, strzeżcie się ukrytej zdrady, badajcie każdezdanie po siedmkroć, a wszczepi się w was tym mocniej niewątpliwajego słuszność.O mnie myśleć możecie, co chcecie.W tej chwili wiemja, ścigany, zniesławiony, wyklęty, że nie przeminie żadna z głoszo-nych tu myśli.Prawdą są, wejdą w krew, zostaną.Zostaną, choć niemam środków bronienia tej mojej dziś jutro waszej prawdy.Oto jestogniowa próba właśnie.Zasadnicze, podstawowe myśli tej książkiprzetrwają mimo wszystko.I dlatego ostrożnie z tą książką: wy,wszechmocni, mogący zabić ją milczeniem.Milczcie.Prawda drogiswoje znajdzie, ale to zważcie, że ktokolwiek wystąpi przeciwko za-sadniczemu twierdzeniu tej pracy, poniesie porażkę. Ziemia jest spra-wiedliwa mówi Carlyle gdy się rzuci w nią ziarno i śmiecie, przyj-mie ona i to i tamto, wyhoduje z ziarna złoty kłos, a i ze śmiecia potrafiNASK IFP UGZe zbiorów Wirtualnej Biblioteki Literatury Polskiej Instytutu Filologii Polskiej UG117też wydobyć w milczeniu właściwy użytek.Więc powtarzam, niepomogą nic krętactwa i jednodniowe szalbierstwa przeciwko tej książ-ce.Chociaż by ona nawet zginąć miała, myśl zostanie; odnajdzie jąkażdy, kto na nowo będzie szukał w Polsce prawdy.Nie ma powtarzam raz jeszcze innej podstawy człowiek, próczwalki swojej, zbiorowej walki ludzkiego gatunku z żywiołem: znacze-nie myśli każdej, każdego pojęcia w rzeczywistości na tym polega, ja-kie formy współżycia i pracy ukrywają się poza niemi, czym są one dlaludzkiej zdolności pracy, ludzkiego męstwa i woli wytrwania.%7łyciejest zawsze dla nas najgłębszą prawdą: ludzkie, zbiorowe, na pracywsparte, wiecznie wytężone życie.Nie żaden określony bóg, nie, mate-ria, nie dusza, wszystko to są już wytwory i wyniki.%7łycie zbiorowe jewytworzyło, ono jest ich istotną głęboką prawdą.Dopóki nie umiemyjasnym, jurydycznym węzłem powiązać samych siebie ze światemzbiorowego ludzkiego wysiłku, żyjemy w gotowym świecie, cho-ciażbyśmy widzieli w każdej rzeczywistości dzieło duszy.Dusza na-sza, myśl nasza są tak samo wytworem pracy i historii, jak i każdainna postać gotowej rzeczywistości; i ona też nie istnieje sama przezsię; nigdy w żadnym jej określeniu nie uda się nam znalezć pierwiast-ku, który nie byłby wypracowany przez zbiorowe życie ludzkiego ga-tunku.Wszystkie widma gotowego świata: wszystko, co zamienia treśćludzkiej psychiki w dzwigającą gatunek podstawę są to zabawki,brząkadełka.Niech igra niemi, kto ma czas.Należymy do mordowanego narodu; zabijają nas nieustannie, kale-czą naszą przyszłość, wydrzeć usiłują samą duszę: my nie mamy czasu.Prawda, tylko prawda, jasna, jak stal, błyszcząca w słońcu.Zarządzmyhurtowną wyprzedaż starego rupiecia; ujrzymy to, co jest: rzeczywi-stość naszą, zrzeszenie wszystkich sił polskich, walczących o przy-szłość swą, pod strasznym uciskiem historii, która nie przygotowałanarzędzi pracy, obciążyła nas nawyknieniami, nie mającymi nic wspól-nego z zakonem pracy: wykuć musimy sami w sobie siłę.Być Pola-kiem musi się stać dla człowieka przywilejem, rzeczywistą mocą.Sło-wo polskie zwiastować ma myśli, do których nikt w świecie jeszcze sięnie dopracował.To musi się stać.Musi, bo wy to uczynicie, pisarzepolscy, wszystkie umysły polskie, cała przednia straży narodu.Od woliwaszej, tylko od waszej woli to zawisło.Nikt nie może przeszkodzićWarn w poznaniu, rozumieniu prawdy, uczynieniu z niej jedynegoprawa, jedynego celu całego waszego wewnętrznego istnienia: two-NASK IFP UGZe zbiorów Wirtualnej Biblioteki Literatury Polskiej Instytutu Filologii Polskiej UG118rzyć trzeba samowiedzę bohaterskiej, rządzącej sobą pracy polskiej,być jej mową, myślą, sumieniem, krwią jej serca, sokiem jej nerwów.Oto jedyna droga.Gdziekolwiek bądz szukać będziecie, nie znajdziecie innej.NASK IFP UGZe zbiorów Wirtualnej Biblioteki Literatury Polskiej Instytutu Filologii Polskiej UG119VII.POLSKIE OBERAMMERGAUPolskie Oberamergau: Skandal kulturalny.Patryotycznegrabarstwo: polski romantyzm jest literaturą zaginioną,apokryficzną.Romantyzm i Młoda Polska.Psycholo-gia na wspak odwrócona, I.Przemilczany i przegadanyNorwid.Styl i dusza.Dziejowość bezwzględna i samotna,niewzruszona wiara.Transcendentalizm Norwida: Dziejejako swoboda.Cywilizacya chrześcijańska.KatolicyzmNorwida: filozofia łaski.Dziejowe znaczenie sztuki.II.Tragizm dziejowego wpływu.Ciągłość pracy i teatralizmwyobrazni.Złudzenia perspektywy teatralnej.Praca dzie-jowa emigracyi.Emigracya i Zachód ówczesny.Filozofiadziejowego ducha.Mickiewicz i psychika europejska.Złudzenia polskiej swobody.Monsalwat.Towiański i ko-muna duchowa Romina.Odwrócenie zasadniczych dążeńromantyzmu w psychologii i myśli Młodej Polski.MłodaPolska i Krasiński.Hamlet i Chrystus.Obłuda umęczonejpsychiki.Kultura bezpłodności dziejowej i psychologicz-nej izolacyi.Nieprzemijająca prawda romantyzmu.Ro-mantyzm i bezwzględne tworzenie.Praca życia Słowac-kiego.Znaczenie piękna.Romantyzm i światopogląd tra-giczny.Zadania twórczości polskiej
[ Pobierz całość w formacie PDF ]