skrypt z historii najnowszej polski

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.We wtorek 15 grudnia w Gdańsku i w Gdyni trwał strajk.W obu miastach wydarzenia miały jednak zdecydowanie odmienny przebieg.W Gdyni powstał Główny Komitet Strajkowy (GKS) z technikiem z „Dalmoru”, Edmundem Hulszem, na czele.GKS uzyskał od władz miejskich siedzibę w Morskim Domu Kultury.Tam zapisywano robotnicze postulaty i tam też członkowie Komitetu - aż do czasu aresztowania - prowadzili rozmowy z przedstawicielami władz.W Gdyni aż do środy włącznie panował na ulicach spokój.Nie było tam ulicznych starć manifestantów z milicjantami.Zupełnie inaczej rozwinęły się wydarzenia w Gdańsku, gdzie rano pochód liczący początkowo co najmniej 3 tyś.osób skierował się pod gmach Komendy Miejskiej MO przy ulicy Świerczewskiego.Manifestanci pragnęli uwolnić aresztowanych poprzedniego dnia robotników.Do pochodu przyłączyli się manifestanci ze Stoczni Remontowej i grupy pracowników z innych zakładów pracy.O 7.30 kilkutysięczny tłum zaatakował budynek komendy.Robotnicy byli uzbrojeni w żelazne pręty i butelki z benzyną, niektórzy mieli zrobione przez siebie tarcze.Wiele osób rzucało wyrwanymi z bruku kamieniami.Milicjanci rzucili petardy i granaty łzawiące.Pod wpływem naporu demonstrantów tyraliera milicji na ulicy Świerczewskiego zaczęła się wycofywać.Część milicjantów schroniła się w komendzie, część w gmachu Miejskiej Rady Narodowej, zaś jeszcze inni po prostu wycofali się w głąb ulicy.Dwa tygodnie później „Głos Wybrzeża” tak relacjonuje te dramatyczne chwile: „Następuje atak na gmach komendy.Szturmowane jest wejście i parterowe okna pomieszczeń Komendy Ruchu Drogowego.Inna grupa łomami próbuje rozbić obite blachą wrota bramy wjazdowej na po dwórze.Na parkingu przed budynkiem stoi 6 milicyjnych radiowozów i 3 samochody prywatne.Działa grupa trzech podpalaczy.Pracują systematycznie.pierwszy stalowym kątownikiem rozbija zbiorniki z benzyną, drugi trzyma w ręku płonącą żagiew, trzeci wymachuje pistoletem, stanowiąc »obstawę«.Padają okrzyki: »Wypuścić aresztowanych^ Znów trudno powiedzieć, kim byli owi „podpalacze”: zdesperowanymi demonostrantami, pospolitymi chuliganami czy też prowokatorami?Około godziny 9.00 demonstranci zostali odrzuceni spod komendy.Rosnący niemal z każdą chwilą tłum liczył wkrótce co najmniej 20.000 osób.W rejonie ulic Hucisko i Kalinowskiego demonstranci do walki z milicją wykorzystali zatrzymane samochody ciężarowe.Rozpędzali je w stronę milicjantów, a następnie wyskakiwali w biegu.Jedna z tych prób skończyła się tragicznie.Wyskakujący z szoferki młody człowiek uderzył głową w skrzynię znajdującego się obok w ruchu innego pojazdu.Zginął na miejscu.Tę formę ataku zastosowano także pod gmachem KW.gdzie m.in.manifestanci w charakterze tarana wykorzystali samochód załadowany ciężkimi elementami budowlanymi.W drodze pod siedzibę KW część demonstrantów wdarła się do siedziby Wojewódzkiej Rady Związków Zawodowych.Budynek po splądrowaniu został podpalony.Na placu przed Ekspedycją Towarową Dworca Głównego podpalono samochody milicyjne i wojskowe oraz pocztowe wózki akumulatorowe.O godz.9.50 demonstranci podpalili ewakuowany już wcześniej gmach KW, który obrzucili środkami wzniecającymi ogień: butelkami z benzyną i z denaturatem, pastą do podłóg i rozpuszczalnikami.Zdesperowany tłum nie dopuszczał interweniującej straży pożarnej, przy czym podobno spalono jeden Wóz strażacki.Gwałtowna walka uliczna toczyła się niemal w cały śródmieściu Gdańska.Znów miały miejsce przypadki rabowania sklepów.Ponadto zdesperowani i wzburzeni brutalnością sił porządkowych demonstranci podpalili Siedzibę Naczelnej Organizacji Technicznej.Po południu w płomieniach stanął też Dworzec Główny.Około 15.00 duże grupy robotników powróciły do stoczni, gdzie proklamowano strajk okupacyjny.Jednocześnie nadal trwały walki na ulicach.Około 18.00 do miasta wprowadzono dodatkowe siły wojska.W centralnych punktach Gdańska pojawiły się transportery opancerzone i czołgi.Również o 18.00 wprowadzono w Trójmieście godzinę milicyjną, która miała obowiązywać do 5.00 rano.Wedle oficjalnego komunikatu zginęło tego dnia w Gdańsku sześć osób, być może było ich dwa razy więcej, a 300 osób zostało rannych.Tymczasem w Warszawie o godz.9.00 w gmachu KC zebrała się grupa osób zajmujących najwyższe stanowiska w partii i państwie.W naradzie tej udział wzięli: Gomułka, Spychalski, Cyrankiewicz, Jaszczuk, Moczar, Strzelecki, kierownik Wydziału Administracyjnego KC Stanisław Kania, minister obrony narodowej Wojciech Jaruzelski, minister spraw wewnętrznych Kazimierz Świtała i komendant główny MO Tadeusz Pietrzak.W ich obecności I sekretarz podjął „decyzję w sprawie użycia broni przez siły porządkowe”, którą następnie telefonicznie Cyrankiewicz przekazał gen.Korczyńskiemu.W nocy z 15 na 16 grudnia odbyło się w Gdańsku rozszerzone posiedzenie KW.Kliszko uważając, że nazajutrz może ponownie dojść do ulicznych demonstracji, nakazał blokadę Stoczni im.Lenina, aby uniemożliwić robotnikom sformowanie pochodu.Gdy więc rankiem pochód robotniczy zamierzał przez bramę nr 2 wyjść na miasto, powitały go strzały.Wejścia do stoczni lub raczej wyjścia z niej - strzegły transportery opancerzone i kordon milicjantów.Mimo to robotnicy ruszyli i właśnie wówczas zostali ostrzelani.Dwie osoby zostały zabite, a 11 rannych - jak poinformowały potem źródła oficjalne.Robotnicy cofnęli się do stoczni i proklamowali tam strajk okupacyjny.Niezależnie od tego w różnych punktach miasta dochodziło do starć na ulicach.W Gdansku-Wrzeszczu tłum próbował dostać się do wnętrza bronionego przez wojsko gmachu telewizji.Żołnierze otworzyli ogień i padli zabici.16 grudnia konflikt społeczny, systematycznie przekształcający się w robotnicze powstanie, zaczął się rozszerzać na inne miasta.W godzinach wieczornych doszło do wystąpień ulicznych w Słupsku i Elblągu.Wieczorem Kociołek wygłosił przemówienie przed kamerami gdańskiej telewizji, w którym wezwał stoczniowców do powrotu do pracy następnego dnia rano.Mniej więcej w tym samym czasie lub może nieco wcześniej Kliszko podjął dwie decyzje w sprawie Stoczni im.Komuny Paryskiej w Gdyni [ Pobierz całość w formacie PDF ]

�

Podobne