[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.IV.Agrypa podsumowaÅ‚ jedynie wyniki prac wielu pokoleÅ„; już wdzieÅ‚ach Tomasza z Akwinu wyÅ‚ożone sÄ… podobne poglÄ…dy na demony.Geneza nauki odemonomancji zostaÅ‚a pokrótce przedstawiona w pracy N.SperaÅ„skiego: Czarownice i czary(rozdz.IV).[88] Moc zaklinaÅ„ zawiera siÄ™ w magicznym znaczeniu liczb".MówiÄ…c w ten sposób autor OpowieÅ›ci" chce siÄ™ widocznie usprawiedliwić i uniknąć oskarżenia o pakt z diabÅ‚em.Liczniuczeni jego czasów skÅ‚aniali siÄ™ ku innemu poglÄ…dowi, a mianowicie: że magowie zyskujÄ… swÄ…siÅ‚Ä™ dziÄ™ki umowie z demonem, któremu w zamian za jego sÅ‚użby coÅ› obiecujÄ….[89] Legenda mówi, że Å›w.Cyprian i Å›w.Anastazy byii za mÅ‚odu potężnymi czarownikami.Zw.Cyprian (III w.po nar.Chr.) siÅ‚Ä… magii zabiegaÅ‚ o miÅ‚ość Å›w.Justyny, lecz gdy mu siÄ™ to niepowiodÅ‚o, zrozumiaÅ‚ bezsilność Å›wiata infernalnego, wybraÅ‚ życie ascety i zostaÅ‚ pózniejbiskupem Antiochii.Pod koniec Å›redniowiecza i w wieku XVI wielkÄ… sÅ‚awÄ… cieszyÅ‚y siÄ™magiczne formuÅ‚y, które przypisywano Å›w.Cyprianowi.(Cypriani citatio angeJlorum, DimissoCypriani, etc.)[90] W obrzÄ™dzie zaklinania autor OpowieÅ›ci" niewolniczo trzyma siÄ™ przepisów zaleconych wdziele Piotra z Apony Heptameron sive EÅ‚ementa magica", uzupeÅ‚niajÄ…c je na podstawie IV-ejksiÄ™gi dzieÅ‚a Agrypy De Occulta Philosophia".Tak na przykÅ‚ad o kreÅ›leniu magicznego krÄ™gu uPiotra z Apony czytamy: A zasada tego krÄ™gu nie jest zawsze jednaka, lecz zmienia siÄ™ wzależnoÅ›ci od przyzywanych duchów co do miejsca, pory roku i godziny.Tak wiÄ™c przykreÅ›leniu krÄ™gu należy wziąć pod uwagÄ™: jakie duchy chce siÄ™ wywoÅ‚ać, do jakiej gwiazdy idziedziny sÄ… one przydzielone, jakie sÄ… ich obowiÄ…zki.Zatem czyni siÄ™ trzy krÄ™gi, szerokoÅ›cidziewiÄ™ciu stóp, które oddalone sÄ… jeden od drugiego o ćwierć.W Å›rodkowym krÄ™gu trzebanajpierw wypisać nazwÄ™ godziny, w której przeprowadza siÄ™ próbÄ™; na drugim miejscu imiÄ™anioÅ‚a owej godziny; na trzecim znak anioÅ‚a owej godziny" itd.Inne zródÅ‚a dla sporzÄ…dzeniamagicznego krÄ™gu dajÄ… przepisy o wiele prostsze.Tak na przykÅ‚ad zamiast szeregu imionzalecajÄ… napisać tylko sÅ‚owa: Jesum autem transiens in medium illorum ibat et verbum carofactum est.[91] Zaklinanie: Ancor." zamieszczone jest u Piotra z Apony.TÅ‚umaczenie: DziÄ™ki zasÅ‚ugom202aniołów Twych, Panie, przyoblekam szatÄ™ zbawienia, abym to, czego pragnÄ™, mógÅ‚ wykonać.[92] Zaklinanie: Nos facti." zamieszczone jest tamże i opatrzone nagłówkiem: Exorcismusspiritum aerorum", jest ono o wiele dÅ‚uższe niż u autora OpowieÅ›ci".TÅ‚umaczenie: My,stworzeni na obraz Boski, obdarowani Jego wÅ‚adzÄ… i stworzeni Jego wolÄ…, zaklinamy ciÄ™najpotężniejszym i najsilniejszym, bardzo dziwnym imieniem Boga El.[93] Zaklinanie: Ecce pentaculum Salomonis." zamieszczono także tam, w rozdzialezatytuÅ‚owanym Visiones et apparitiones".TÅ‚umaczenie: Oto piÄ™ciokÄ…t Salomona, który przedwami nakreÅ›liÅ‚em.[94] Zaiklinanie: Audi, Anael." w takiej postaci nie jest nam znane.Pewna jego część znajdujesiÄ™ w dziele Piotra z Apony, w rozdziaÅ‚ach opatrzonych nagłówkami: Visiones et apparitiones" i Consideratio Diei Veneris".TÅ‚umaczenie: UsÅ‚ysz mnie, Anaelu.Ja, Ruprecht, niegodny sÅ‚ugaBoży, zaklinam, żądam i przyzywam ciebie nie mocÄ… swojÄ…, lecz mocÄ…, godnoÅ›ciÄ… i potÄ™gÄ… BogaOjca, odkupieniem i zbawieniem Boga Syna, a także siÅ‚Ä… i przyzwoleniem Boga Ducha ZwiÄ™tego.Tym zmuszam ciÄ™, gdziekolwiek byÅ› byÅ‚, w morzu czy w otchÅ‚ani, na wodzie czy w ogniu, wpowietrzu czy na lÄ…dzie, byÅ› ty, demonie Anaelu, natychmiast stawiÅ‚ siÄ™ przede mnÄ… w godziwejludzkiej postaci.Zjaw siÄ™ przeto szybko ku chwale tych imion: Aye Saraye, Aye Saraye, AyeSaraye, nie zwlekaj i zjaw siÄ™ z mocy odwiecznych imion: Eloi, Archim, Rabur, Å›piesz pojawićsiÄ™ z mocy osoby zaklinacza, który one zaklinanie wymawia, pojaw siÄ™ z caÅ‚ym spokojem icierpliwoÅ›ciÄ…, bez jakiegokolwiek haÅ‚asu, bez szkody dla ciaÅ‚a mego i innych ludzi, bezkÅ‚amstwa, oszukaÅ„stwa i chytroÅ›ci.Zaklinam i zmuszam ciÄ™, demonie silny, w imiÄ™ On, Hej,Heja, la, la, Adonaj, i w imiÄ™ Sadana, który na szósty dzieÅ„ stworzyÅ‚ czworonogi, gady iczÅ‚owieka, i w imiÄ™ aniołów sÅ‚użących w trzecim hufcu przed obliczem Dagiela, wielkiegoanioÅ‚a, i w imiÄ™ gwiazdy, która zwie siÄ™ Wenera, i jej znaku, który jest Å›wiÄ™ty ciebie, Anaelu,który postawion zostaÅ‚eÅ› nad dniem szóstym, abyÅ› siÄ™ dla mnie staraÅ‚.[95] Zaklinanie: Quid tardas." w takiej postaci nie jest nam znane.Poszczególne jegosformuÅ‚owania znajdujÄ… siÄ™ w dziele Piotra z Apony, w rozdziale opatrzonym nagłówkiem Visiones et apparitiones".TÅ‚umaczenie: Czemu zwlekasz? Pospiesz siÄ™! Okaż posÅ‚uszeÅ„stwotwemu wÅ‚adcy w imiÄ™ pana Bathat, spieszÄ…c nad Abrak, pojawiajÄ…c siÄ™.Szybko, szybko, szybko!Zjaw siÄ™, zjaw siÄ™![96] Odprawa (Dimissio): Abi festinanter." zawiera tylko ogólne terminy wystÄ™pujÄ…ce wewszystkich formuÅ‚ach odpraw.TÅ‚umaczenie: Oddal siÄ™ szybko, idz precz, zniknij natychmiast.[97] SpoÅ›ród znanych nam biografii Agrypy z Nettesheimu, najpeÅ‚niejszÄ… jest: Aug.Prost.Corneille Agrippa, sa vie et ses oeuvres.Paris 1882 (2 vol.).Znaczna część uwag odnoszÄ…cychsiÄ™ do rozdziaÅ‚u VI opiera siÄ™ na tej pracy.[98] Agrypa.mieszkaÅ‚ w Bonn".W Bonn Agrypa mieszkaÅ‚ po swoim pobycie w Niderlandach,od listopada 1532 do poczÄ…tków 1535 r.[99] Godefridus Hetorpius byÅ‚ wydawcÄ… wielu dzieÅ‚ Agrypy i z nim korespondowaÅ‚.W zbiorzelistów Agrypy sÄ… cztery adresowane do Hetorpiusa.203[100] Różne bajdy o sÅ‚awnym goÅ›ciu ich miasta".Bajdy te stanowiÅ‚y głównÄ… treść dawnychbiografii Agrypy.PodstawÄ… ich byÅ‚y dzieÅ‚a: A.Thevet. Les Vrais portraits et vies des hommesillustres" (1584); P.Jovius. Elogia virorum litteris illustrium" (1577); M.Del Rio. Disquisitiones magicae" (1599) i in.WÅ›ród legend, o których autor OpowieÅ›ci" nie wspomniaÅ‚,należy wymienić opowiadanie o tym, jak Agrypa w magicznym zwierciadle ukazaÅ‚ HenrykowiHowardowi, hrabiemu Surrey, nadwornemu poecie króla angielskiego Henryka VIII, obliczezmarÅ‚ej żony (co posÅ‚użyÅ‚o za temat jednej z ballad Waltera Scotta).[101] Pontimussae Å‚aciÅ„ska nazwa miasta Pont-a Mousson.(J.Egli.Nomina geographica.Leipz.1893.)[102] O uczniach Agrypy niewiele wiadomo.List, napisany do Agrypy w 1529 r., kiedyprzebywaÅ‚ w Malines, koÅ„czy siÄ™ sÅ‚owami: %7Å‚ona twa kÅ‚ania ci siÄ™ po tysiÄ…c razy.To samoczyniÄ… Aureliusz, Augustyn i Emanuel" (Ep.V, 77).W korespondencji Agrypy imiona te sÄ…wspomniane jeszcze kilka razy.Johann Weyer (Jean Vier) znalazÅ‚ siÄ™ w liczbie uczniów Agrypyw 1533 r.Jak wiadomo, w XVI w. uczniowie" skupiajÄ…cy siÄ™ wokół wybitnych artystów,filozofów i uczonych zajmowali w ich domu miejsce poÅ›rednie miÄ™dzy czÅ‚onkiem rodziny asÅ‚ugÄ….[103] Gospoda Pod TÅ‚ustymi Kogutami" w Bonn jest kilkakrotnie wspomniana w Pismachciemnych ludzi".[104] Scharlacherberger po dziÅ› dzieÅ„ znane znakomite wino z okolic Bingen.[105] Explicuit contractae seria ftontis" Hor.Serm., lib.II, eel.II, 125.[106] O zabawnych" obrzÄ™dach w dniu Å›w.Katarzyny (25 listopada) i w nocy poprzedzajÄ…cejdzieÅ„ Å›w.Andrzeja (29 30 listopada), które to obrzÄ™dy dÅ‚ugo w Niemczech przetrwaÅ‚y, możnanp.przeczytać w: A.Schultz.Das Häusliche Leben der Europäischen Kulturvölker.München1903.[107] Współtowarzysze" (lub straż przyboczna") zamiast pantalony". Trabanter wie jeneJungfrau, die nicht gerne das Bruch nent, sagt.", szesnastowieczne wyrażenie.[108] Agrypa przeniósÅ‚ siÄ™ do Niderlandów w lecie 1528 r
[ Pobierz całość w formacie PDF ]