[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Sewer znając ho-roskop Gety, w czym był biegły, jak wielu Afrykańczyków, miałpodobno powiedzieć:  Dziwne wydaje mi się, najdroższy Juwenalisie,że mój Geta stanie się bogiem; w jego horoskopie nie widzę niccesarskiego." Juwenalis był naczelnikiem gwardii Sewera.Sewer nieomylił się.Basjanus bowiem, kiedy zamordował Getę i obawiał sięz tego powodu piętna tyrana oraz dowiedział się, że może złagodzićzbrodnię, jeśli uznałby brata za boga, powiedział podobno:  Niechbędzie bogiem, byleby nie żył." Wreszcie wyniósł go do rzędu bo-gów i dlatego to, jak zwykle, opinia ludzka rozgrzeszyła mordercę.Geta urodził się w Mediolanie (chociaż inni piszą co innego),1dwudziestego siódmego maja za konsulatu Sewera i Witeliusza ,z matki Julii.Sewer pojął ją za żonę, ponieważ dowiedział się, iżhoroskop jej mówił, że będzie żoną króla; sam był wtedy człowie-kiem prywatnym, ale cieszył się już w państwie wielkim szacunkiem.W chwili urodzenia się Gety doniesiono, że kura zniosła na dzie-dzińcu purpurowe jajko.Kiedy je przyniesiono, brat Gety, Basjanus,wówczas malutki chłopiec, wziął je i rzuciwszy o ziemię rozbił, na coJulia powiedziała podobno żartem:  Przeklęty morderco, zabiłeśtwego brata".Tym żartobliwym powiedzeniem Sewer przejął siębardziej niż ktokolwiek z obecnych; obecni zaś uznali póz
niej, żete słowa pochodziły jakby od bogów.Był także inny znak: tego sa-mego dnia i o tej samej godzinie, w której urodził się Geta,w posiadłości pewnego Antonina, człowieka z ludu, przyszedł naświat baranek z purpurowym runem na czole; ów Antoninus dowie-dział się od wróżbity, że po Sewerze będzie panować Antoninusi przepowiednię tę odnosił do siebie, ponieważ jednak obawiał sięzapowiedzi takiego losu, zabił baranka mieczem.Również ten faktbył zapowiedzią zamordowania Gety przez Antonina, co póz
niejstało się jasne.I jeszcze inny znak zapowiedział dokonaną zbrodnię,czego dowiódł potem niezwykły koniec życia Gety.Kiedy bowiemSewer chciał polecić bogom dzień urodzin małego Gety, zwierzęofiarne zabił ofiarnik imieniem Antoninus.Wydarzenia tego ani niezauważono, ani nie badano; zrozumiano je dopiero póz
niej.Geta był pięknym młodzieńcem; odznaczał się przykrym cha-rakterem, ale nie był niegodziwy, chętnie objaśniał znaczenia słów,był skąpy, żarłoczny, łasy na jedzenie i wino w różny sposób przy-prawiane.Opowiadają o następującym czynie młodziutkiego Getyzasługującym na wyróżnienie.Kiedy Sewer chciał zgładzić swoichprzeciwników i powiedział wśród swoich:  Uwolnię was od wro-gów", a Basjanus do tego stopnia się z nim zgadzał, że twierdził, iżgdyby jego zapytano o radę, radziłby także zamordować ich dzie-ci  Geta spytał podobno, ilu ludzi ma zginąć; kiedy ojciec mupowiedział, zapytał, czy mają rodziców i bliskich.Otrzymawszy od-powiedz
, że mają, powiedział:  Więcej będzie w państwie smut-nych niż uradowanych z naszego zwycięstwa".I jego zdaniebyłoby przeważyło, gdyby prefekt Plaucjanus lub Juwenalis nie na-legali w nadziei na proskrypcje, na których się wzbogacili.Dołączyłosię do tego zbytnie okrucieństwo brata Basjana.Kiedy Basjanusupierał się i częściowo żartem, częściowo poważnie mówił, że trze-ba wymordować wszystkich przeciwników razem z dziećmi, Getamiał mu powiedzieć:  Ty, który nikogo nie oszczędzasz, możeszzabić także brata".Na razie jego powiedzenie nie miało żadnegoznaczenia, póz
niej uważano je za przepowiednię.Wytrwale dążył Geta do poznania dawnych pisarzy; pamiętał rów-nież wypowiedzi ojca; brat zawsze go nienawidził, dla matki byłmilszy od brata; głos miał dz
więczny, jednak trochę się jąkał.Lubo-wał się w pięknych szatach do tego stopnia, że ojciec go wyśmie-wał.Cokolwiek otrzymał od rodziców, przeznaczał na swój ubióri nic nikomu nie dał.Kiedy po wojnie z Partami ojciec okrył sięwielką sławą i mianował Basjana współwładcą, zdaniem niektórychtakże Geta otrzymał tytuł Cezara i imię Antonina.Miał zwyczajczęsto pytać gramatyków, jaki głos wydają poszczególne zwierzęta,na przykład, że jagnięta beczą, prosięta kwiczą, dzikie gołębie gru-chają, niedz
wiedzie mruczą, lwy i lamparty ryczą, słonie trąbiążaby rechocą, konie rżą, osły i woły ryczą; słowa te popierał przy.kładami z dawnych pisarzy.Najbardziej lubił dzieło Serenusa Sam-2monika , które ów napisał dla Antonina.Geta miał jeszcze taki zwy-czaj: kazał zręcznym niewolnikom przygotowywać uczty, a szcze-gólnie śniadania, według poszczególnych liter alfabetu, na przykładśniadanie, na które była gęś, dziczyzna i kaczka, albo kurczę, ku-ropatwa, paw, świnka, ryba, szynka oraz inne rodzaje potrawzaczynające się od tej samej litery; albo bażant, mączne po-trawy, figi i tym podobne3.Dlatego też uchodził w młodości zadowcipnego.Po śmierci Gety część żołnierzy, której nie przekupiono, ze smut-kiem przyjęła wiadomość o zabójstwie, wszyscy bowiem mówili, żeprzyrzekli wierność dwóm synom i dwóm powinni jej dochować; pozamknięciu bram długo nie wpuszczano cesarza do obozu [ Pobierz całość w formacie PDF ]