filozofia%252B2

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.musi być wieczny, gdyż inaczej poza czasem swojego występowania dawałby się pojąć jako nieistniejący, a to jest sprzeczne z jego teorią bytu jako koniecznie istniejącego.Wynika zatem wniosek, że wszystkim co istnieje jest jedna substancja, która posiada nieskończenie wiele atrybutów wyrażających jej doskonałość.Człowiekowi znane są dwa atrybuty - rozciągłość i myślenie.Bóg i przyroda są tym samym - substancją.Bóg nie działa z wolności woli, gdyż wola nie należy do natury Boga, lecz wynika z konieczności boskiej natury.Rzeczy nie mogłyby być uformowane w żaden inny sposób, ani w żadnym innym porządku niż są; wynikły bowiem w sposób konieczny z niezmiennej natury Boga.Powiązanie rzeczy są takie same jak powiązanie idei.Leibniz 1646 - 1713Dzieła:l„Monadologia”lW przeciwieństwie do Spinozy, położył on nacisk na uniwersalistyczny zakres wiedzy zdolny objąć całą różnorodność świata oraz na ugruntowanie indywidualności i wolności.Już w najbardziej podstawowej warstwie bytu istnieje mnogość prostych substancji zwanych monadami.Są one substancjami raczej duchowymi, jawią się one jednak sobie wzajemnie jako ciała; w warstwie cielesnej (zjawiskowej) podlegają one prawom mechaniki i mogą być naukowo wyjaśniane.Monady nie mają okien - są zamknięte.Nic z nich, ani nic do nich przedostać się nie może.Są wolne, bo rozwijają się samorzutnie (mocą wewnętrznej energii) i nie mogą wpływać jedna na drugą.Każda monada postrzega, choć nie-jasno, cały wszechświat ze swojego punktu widzenia (późniejsi podejmowali wielokrotnie próbę pokazania, że da się wyjść poza sytuacyjność poznania i wykształtować absolutny, nie zniekształcony punkt widzenia).Postrzeganie przez monady nie oznacza, że docierają do nich jakieś informacje z zewnątrz; po prostu rozwój wszystkich monad dokonuje się zgodnie z harmonią, ustanowioną pierwotnie przez Boga.Zatem postrzeganiu danej monady odpowiada stan innych monad świata; z tego samego powodu tworzą one harmonijny zespół, mimo tego, że same na siebie nie oddziaływają.Świat nie jest doskonały pod każdym względem, ale jest najlepszym z możliwych.Możliwie największy porządek łączy się w nim z możliwie najmniejszym oddziaływaniem.Świat nie mógłby być absolutnie doskonały pod każdym względem i np.nie zawierać zła, gdyż maksymalizowanie pewnych wartości koliduje z innymi - np.z wolnością człowieka.lPrawo ciągłości i mnogości;llCiała są zjawiskami substancji;llSubstancje działają celowo, gdyż pożądają;llSubstancje są hierarchiczne (doskonałość); tworzą harmonijny zespół;lFilozofia oświeceniaNajgłębsze filozoficzne hasło Oświecenia sformułował zapewne Kant: „Miej odwagę posługiwać się swoim rozumem”.Człowiek pozostaje dotąd w stanie niepełnoletniości, wynikającym z braku wiary, że mógłby kierować się własnym rozumem, a nie zdawać się wyłącznie na kierownictwo innych autorytetów.Nadchodzi czas, w którym człowiek, jeśli starczy mu odwagi, może zdobyć się na samodzielność.W takim ujęciu Oświecenie staje się kategorią historiozoficzną, czyli epoka współczesna pojmowana jest jako ta, w której proces autonomizacji rozumu dobiega końca.Kolebką Oświecenia była Wielka Brytania; najbardziej jednak zradykalizowało się ono we Francji.Objęło inne kraje, odznaczając się w nich różną specyfiką.Model filozofii Oświecenia francuskiego:lFilozofia traktowana była jako nauka popularna; nie wyrażała się w traktatach, czy systemach, lecz w esejach, pamfletach, listach filozofujących.Uprawiani ją nie tyle na uniwersytetach, co w salonach.llZamiast oryginalności, akcentowało zaangażowanie w cele społeczne, polityczne itd.Filozofia stawała się ideologią, miała służyć poprawie świata.llWspółcześnie dostrzega się dużą różnorodność koncepcji filozofii Oświecenia; zaś to, co łączy je widzi się:llW patosie negatywnym - krytyka przesądów, zabobonów, despotyzmu, nierówności.llW poczuciu misji - ówcześni filozofowie przypisywali sobie misję oświecenia ludzkich umysłów, prawo i obowiązek krytyki w imię Rozumu, poczucie solidarności.lWłaściwości filozofii Oświecenia:lraczej krytyka, niż konstrukcja,llraczej antropologia, niż kosmologia,llspecjalizacja, a nie uniwersalne problemy,llminimalizm poznawczy, tzn.ograniczanie się z reguły do badania zjawisk, a nie do istoty wszechrzeczy,llkoncentrowanie się na kwestiach historii poznania i moralistyki,llłączenie się empiryzmu z racjonalizmem (na ogół źródłem wiedzy było doświadczenie, ale rozum był kryterium wiedzy),llskłonność ku koncepcji postępu, odnoszona do ludzkiego rozumu i innych sfer,lPodstawą konstrukcji Oświecenia było założenie koherencji Rozumu i Natury - to co naturalne jest rozumne.Są to najważniejsze kategorie ; inne kategorie ujmowane były w horyzoncie Rozumu i Natury.Wydaje się jednak, że konstrukcja ta była wewnętrznie sprzeczna, albo pęknięta:ljeśli rozum byłby po prostu przedłużeniem i wytworem przyrody, to dynamika myśli nie mogłaby się wznosić ponad mechanikę popędów i instynktów walki o przetrwanie i należałoby uznać irracjonalność myśli.lljeśli Naturę maiły charakteryzować: rozumność, harmonia, doskonalenie się, opiekuńczość, celowość itp.bogopodobne wartości, to natura przestawała byś przyrodą, a była tylko zmistyfikowaną metamorfozą bytu nadludzkiego [ Pobierz całość w formacie PDF ]

�

Podobne