Nietzsche Fryderyk Wiedza radosna

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.jakiegoś mistrza sztuki dzwiękowej, rzekł nowator doswego ucznia, by przejął ode mnie myśli moje i wy�powiedział je potem w swej mowie: tak wniknę le�piej ludziom w serca i uszy.Dzwiękami można sku�105.sić ludzi do każdego błędu i każdej prawdy: któżbyzdołał obal i ć ton?� �Więc chciałbyś nie ulegaćNi e mc y j ako a r t y ś c i. Gdy Niemiec rze�obaleniu?� zapytał uczeń.Nowator odparł: �Chciał�czywiście raz popadnie w namiętność (a nie tylko, jakbym, by kiełek wyrósł w drzewo.By nauka jakaśzwyczajnie, w dobrą wolę względem namiętności!) towyróść mogła w drzewo, trzeba, by dłuższy czaszachowuje się w niej tak, jak właśnie musi, i niew nią wierzono : by w nią wierzono, musi uchodzićmyśli już o swojem zachowaniu.Prawdą jednak jest,za nie ulegającą obaleniu.Drzewu potrzeba burz, wąt�że zachowuje się wówczas bardzo niezgrabnie i szpet�pliwości, robactwa, złości, by mogło objawić rodzajnie i jakby bez taktu i melodyi, tak, że widzowieIODZIEAA NIETZSCHEGO.T.VI.146147i silę swego kiełku; niech się złamie, jeśli nie jestmienie po to, byśmy z siebie samych takie zjawiskadość silne! Lecz kiełek zostaje zniszczony nieuczynić mogl i.Musimy czasowo wypocząć po sobieobalony!� Gdy to rzekł, zawołał uczeń jego z za�przez to, że patrzymy na siebie w dal i w dół, i z arty�pałem : �Lecz ja wierzę w twą sprawę i uważam jąstycznej dali śmiejemy się z s i e b i e i płaczemyza tak silną, że powiem wszystko, wszystko, co jesz�nad s obą : musimy odkryć boha t e r a i tak samocze mam przeciw niej na sercu.� Nowator uśmiech�bł a z na , tkwiącego w naszej namiętności poznania,nął się w sercu swojem i pogroził mu palcem.�Tegomusimy radować się kiedy niekiedy ze swego nie-rodzaju uczniostwo, rzekł potem, jest najlepsze, leczrozumu byśmy umieli być radzi swojej mądrości!jest niebezpieczne, i nie każdy rodzaj nauki go znosi.�I właśnie, ponieważ w najdalszej głębi swej jesteśmyludzmi ciężkimi i pełnymi wagi i bardziej ciężaraminiż ludzmi, przeto w niczem nie czujemy się tak do�brze jak w c z a p c e b ł a z e ń s k i e j : potrzebujemyjej przed sobą samymi potrzebujemy wszelkiej ju-107.naczcj, bujającej, tańczącej, drwiącej, dziecinnej i bło-Na s z a o s t a t n i a w d z i ę c z n o ś ć d l agiej sztuki, by nie stracić owej wol noś c i pona ds zt uki. - Gdybyśmy nie byli nazwali sztuk do�r z e c z a mi , której żąda od nas nasz ideał.Byłobybrem! i nie wynalezli tego rodzaju kultu nieprawdzi�dla nas c of ni ę c i e m si ę, popaść właśnie z swojąwości : to wszelkie udzielone nam teraz przez wiedzęwrażliwą rzetelnością całkiem w moralność i gwoliwniknięcie w powszechną nieprawdziwość i kłamli�przesrogim wymaganiom, które na tym punkcie sobiewość wniknięcie w złudę i błąd jako w warunekstawiamy, nawet jeszcze samym stać się cnotliwemipoznającego i odczuwającego istnienia , nie byłobypotworami i straszydłami na ptaki.Powinniśmy m ó d zwcale do wytrzymania.R z e t e l n o ś ć wiodłabystać ponad moralnością i nietylko stać z trwożnąw orszaku swym wstręt i samobójstwo.Tak jednaksztywnością takiego, który boi się każdej chwili po�ma rzetelność nasza przeciwwagę, która pomaga namślizgnąć i spaść, lecz także ponad nią bujać i igrać !do wyminięcia takich konsekwencyi: sztukę, jakoJakże moglibyśmy, mając to na celu, obyć się bezd o b r ą wolę względem złudy.Nie zawsze wzbra�sztuki, bez błazna? A dopóki jeszcze ws t ydzi �niamy swemu oku zaokrąglać i do końca dosnuwać:ci e si ę siebie samych, nie należycie do nas!i wtedy nie jest to już wieczna niedoskonałość, którąprzenosimy przez rzekę stawania się, wtedy zdajesię nam, że niesiemy bog i ni ę i jesteśmy dumnii dziecięcy w tej posłudze.Jako estetyczne zjawiskojest nam istnienie zawsze jeszcze z n o ś n em, i sztukadała nam oko i rękę a przedewszystkiem czyste su-IO*KSIGA TRZECIA.108.Nowe wal ki. Po śmierci Buddy pokazy�wano jeszcze przez stulecie cień jego w jaskini olbrzymi, straszliwy cień.Bóg umarł: lecz taki jestjuż rodzaj ludzki, iż będą może jeszcze przez stuleciaistniały jaskinie, w których będą pokazywali cieńjego. A my my musimy jeszcze cień jego zwy�ciężać !109.S t r z e ż my s i ę ! Strzeżmy się myśli, żeświat jest żywą istotą.W jakim kierunku miałby sięrozrastać ? Czemby się zaś żywił ? Jakżeby rósł i roz�mnażał się ? Wiemy przecie prawie, czem są tworyorganiczne: i mielibyśmy to coś niewymownie wtór�nego, póznego, rzadkiego, przypadkowego, co spo-strzegamy tylko na skorupie ziemskiej, brać zacoś istotnego, powszechnego, wiecznego, wzoremtych, którzy wszechświat zwą organizmem ? Wstręt152153mnie przed tem bierze ! Wystrzegajmy się już nawet nie zna też żadnych praw.Strzeżmy się mówić, żewiary, że wszechświat jest maszyną; nie jest on z pew� istnieją prawa w przyrodzie.Są tylko konieczności:nością zbudowany w jednym tylko celu, wyrządzamy niema ani tego, kto rozkazuje, ani tego, kto słucha,mu tem słowem �maszyna� zbyt wielki zaszczyt.ani tego, kto wykracza [ Pobierz całość w formacie PDF ]

�

Podobne