[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.La malamiko venkita forkuris.Ni lin ne per-sekutis.Sur la loko estis por ni sufiçe da laboro.Je kelkcentojda paÿoj de la vila¸o, kaj indulgita de la fajro, staras grandafarmdomo kun nombraj malplenaj çambroj kaj staloj; tie niripozos dum la nokto, kaj tien ni alportis niajn vunditojn.Laenterigo de la mortintoj okazos morgaû.Tiam sendube kel-kaj vivantoj ankaû estos enfositaj, çar la tetano post vundojestas ofta okazaîo.Kelkajn, kiuj restis sur la batalejo, çumortintaj, çu vunditaj, çu ankaû nevunditaj, ni devos neprepostlasi, nome tiujn, kiuj kuÿas sub la ruinoj de disfalintajdomoj.Ili, se ili estas mortintaj, iom post iom putros, se vun-163FOR LA BATALILOJN!eLIBROditaj perdos la sangon, kaj se nevunditaj mortos pro malsa-to.Kaj ni hurá! daûrigos nian viglan, gajan militiron &La proksima renkonto kredeble fari¸os granda batalo.Verÿajne du grandaj korpusoj staros unu kontraû la alia.Tiam la nombro de mortintoj kaj vunditoj eble atingos dekmil; çar, se la kanonoj plenumas sian mortigan oficon, am-baûflanke la antaûaj vicoj estos rapide forprenitaj.Tio estasja mirinde bela aran¸o.Sed ¸i estos ankoraû pli bela, kiamla paftekniko estos tiel progresinta, ke çiu armeo povos pafipafaîon, kiu ekstermos la tutan malamikan armeon per unupafo.Eble pro tio la milito tute çesos.Tiam la arbitracio neplu povos esti konfidata al la per f or t o se inter du mi-litantoj la forto estas same granda.Kial mi skribas tion çi al vi? Kial mi ne kantas laûdajnhimnojn pri la milita metio, kiel decas al militisto? Kial? Çarmi soifas al vero kaj al la sincera esprimo de ¸i; çar mi çiammalamas la mensogan frazon sed en çi tiu momento kiam mi estas tiel proksima al la morto kaj parolas al vi, kiueble ankaû estas mortanta, mi duoble deziras diri al vi mianveran senton.Se multaj aliaj homoj pensas alimaniere aû al-menaû kredas, ke ili devas paroli alimaniere, mi volas, midevas rediri antaû ol mi mortas kiel oferitulo de la milito: mimalamegas la militon.Ha, se çiu, sentante sammaniere,kura¸us tion laûte proklami, kia bruega protesto levi¸us alçielo! La nuna sonora hurá , kune kun la akompananta ton-drado de la pafilegoj, estus tiam supersonata de la batalkriode la homaro soifanta al humaneco, de la venkocerta militoal la milito !164FOR LA BATALILOJN!eLIBROJe la 3-a kaj duono frumatene. La supran mi skribis hieraû, dum nokto.Poste mi kuÿi¸issur sakon de pajlo kaj dormis kelkajn horojn.Post duonahoro ni ekiros.Çiuj jam estas viglaj kaj preparas la formar-ÿon.La kompatinduloj; ili havis nur malmulte da ripozo postla hieraûa sanga laboro kaj antaû la hodiaûa plenumota &Antaû momento mi ankoraû vizitis nian improvizitan hospi-talon, kiu postrestos tie çi.Tie mi vidis inter la vunditoj kajmortantoj du individuojn, al kiuj mi volonte farus same kielal la brulanta çevalo: trapafi ilian kapon per kompata kuglo.Unu perdis la malsupran makzelon per pafo; la alia sedsufiças & Mi ne povas helpi neniu povas helpi, krom lamorto.Bedaûrinde ¸i ofte estas tiel malrapida & Al tiu, kiu¸in deziras, ¸i montri¸as surda.Samtempe ¸i tro rapidas ti-ujn forpreni, kiuj fervore resani¸on esperas kaj petege al ¸idiras: Ho, indulgu min!Mia çevalo estas selita mi nun devas çesi tiun skriba-îon.Saluton! Marta se vi ankoraû vivas.* **Feliçe estis ankoraû en la pakaîo sciigoj pli novaj ol la îus ci-tita skribaîo & Post la batalo antaûe menciita Friedrich skri-bis: Ni venkis.Mi estas nevundita.Tio estas du bonaj sciigoj la unua precipe por via patro, la dua por vi.Sed mi ne povasforgesi, ke la sama tago alportis al sennombraj aliaj nedire-blan çagrenon.165FOR LA BATALILOJN!eLIBROEn alia letero Friedrich rakontis, ke li renkontis sian kuzonGottfried: Imagu, kia surprizo! Kiun mi vidas preterrajdi çe kapo detaçmento? La solan filon de onklino Kornelia.Ho, kiel ÿi nundevas tremi & La junulo mem estas tute entuziasma kaj ba-talema.Mi tion vidis sur lia fiera, brila viza¸o, kaj li tionankaû certigis al mi
[ Pobierz całość w formacie PDF ]