Twardowska Kamila Kobiety a władza. Cesarzowe bizantyńskie II poł. V w. po Chrystusie

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Jak zaznaczaKent588, biorąc pod uwagę, że monety z jej podobizną i tym tytułem pojawiają sięw pierwszym okresie rządów cesarza Leona I, prawdopodobnie tytuł ten uzyskała napoczątku panowania swego męża.Być może został jej nadany w 463 r.po urodzeniu syna,ale nie mamy żadnych dowodów potwierdzających tę hipotezę, chociaż wydaje się onabardzo prawdopodobna.Nie możemy bowiem dosłownie traktować przekazu Janaz Antiochii589, który mówi nam, że po sprowadzeniu ciała cesarzowej Weryny doKonstantynopola w 488 r., cesarz Zenon nakazał pochować ją z cesarskim ceremoniałemobok męża oraz nadał jej tytuł Augusty.Wiemy z całą pewnością, że cesarzowa posiadałajuż ten tytuł wcześniej, a raz nadany, obowiązywał przez cale życie.Możemy przypuszczać, że autorowi chodziło o fakt umieszczenia na grobie Weryny tytułuAugusty.Jeśli chodzi o Ariadnę, to fakt posiadania przez nią tytułu Augusty poświadczajązródła pisane590 i monety591.Cesarzowa występuje na nich jako AELIA ARIADNAAUGUSTA Tytuł ten z dużym prawdopodobieństwem otrzymała na początku 474 r., pośmierci cesarza Leona I, gdy władzę przejął jej syn Leon II i mąż Zenon, bowiem to napoczątku pierwszego panowania cesarza Zenona pojawiają się monety Ariadny z tytułemAugusty.585Kent, op.cit., ss.113 114.586Jan Malalas Chronografia XIV 372, �� j � j � �� j; Jan z Antiochii 214,12�� j (.) � �� ; Teofanes Chronografia AM.5956; 5961 �� j � j � �� j;587Kent, op., cit., monety 605 633.588ibid., ss.100 101.589214,12.590Wiktor z Tonnenny, Kronika s.a 475.1,3, Ariagne Augusta; Marcellinus Komes, Kronika s.a.515 AriagneAugusta.591Kent, op.cit., s.111.145Z naszych rozważań musimy wyłączyć Leontię.Wydaje się oczywiste, że ona nieposiadała tytułu Augusty.Jedyną osobą, która mogłaby jej go nadać był ojciec, cesarzLeon I, ale skoro Ariadna została mianowana Augustą przez męża, czy też syna, to nie mapowodu przypuszczać, że Leontia została tym tytułem obdarowana przez ojca.Zastanówmy się nad przyczynami, dlaczego cesarzowe zostały mianowaneAugustami.Nadanie tego tytułu nie było tylko grzecznościowym posunięciem, świadczyo tym to, że nie każda cesarzowa została nim obdarzona592.D.Myssiou593 twierdzi, żenadanie tego tytułu było związane z urodzeniem dzieci zwłaszcza synów.W przypadkuWeryny, Ariadny i Zenonis ta teoria znajduje potwierdzenie, ponieważ każda z nichurodziła syna.Podkreślić jednak musimy, że słabym punktem twierdzenia Myssiou jest to,że autorka chcąc udowodnić swoją hipotezę, opiera się głównie na przykładachdotyczących kobiet żyjących pózniej niż badane przez nas cesarzowe.Nie wiemy, czy to,co było regułą od końca VI do X w., było nią także już w wieku V, zwłaszcza, że znamycesarzowe, które nie były matkami, a mimo to zostały obdarzone tytułem Augusty, jak np.:Pulcheria czy Teodora.Innym przykładem, który nie pasuje nam do tej teorii jestprzypadek Heleny, matki Konstantyna Wielkiego, która nie była żoną panującego cesarza,a mimo to syn mianował ją Augustą.Biorąc to pod uwagę, wydaje się, że przynajmniejw poł.V w.kwestia mianowania cesarzowej Augustą wynikała z dobrowolnej decyzjisamego cesarza - jej męża.Być może mogło mieć wpływ na tę decyzję urodzenie syna, alenie wydaje się, aby był to bezwzględny warunek.Kolejną sprawą, na którą musimy zwrócić uwagę to określenia ich pozycji przycesarzu czy też tytuły, z jakimi kobiety cesarzowe występują w zródłach.Obok ichimienia najczęściej pojawia się, jeżeli chodzi o Leontię córka i żona594.Zenoniswystępuje jako żona595, Ariadna zaś jako córka596, cesarzowa basilissa597, oraz jako592Wcześniej Augustą została mianowana Helena - Zwolski, op.cit., s.60 i Fausta, ibid., s.67, a więc matkai żona Konstantyna Wielkiego, potem zaś Flacilla pierwsza żona Teodozjusza Wielkiego Holum op.cit.,s.30, Eudoksja ibid., s.65, żona cesarza Anastazjusza i Pulcheria ibid., s.90.593�ber die Institutionelle Rolle der Byzantinischen Kaiserin, J�B 32/2, Wiedeń 1982, s.489 497.594Teofanes Chronografia A.M 5971 pisząc o Leontii (& )�� j � � �� j,(.) �� j � j � �� j.595Teofanes Chronografia AM 5967, �� .Widzimy, żetutaj mamy połączenie zarówno żony jak i Augusty.596ibid., A.M 5972 (.) �� .597ibid., A.M 5972, Jan Malalas Chronografia XVI 386: �� .146żona598.Weryna natomiast jako cesarzowa599, żona600, a także pani - despoina601 orazteściowa602.Jak widzimy tytuły basilissa i despoina jakimi autorzy zródeł określali Werynę i Ariadnęnależą do tytułów zwykle używanych i nie wskazują na szczególną pozycję, czy też rolęjaką kobiety cesarzowe odgrywały w polityce państwa [ Pobierz całość w formacie PDF ]

�

Podobne