[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.- 46 -Rozdzia 1Obraz polskiej subkultury wi ziennej na podstawie lektur__________________________________________________________________________________________________________________________________________________Szaszkiewicz zaznacza, e cz sto cwelami zostaj , z ró nych przyczyn,osoby upo ledzone intelektualnie, niezaradne, infantylne.Takie osobydaj si atwiej zastraszy , a jak pisze dalej Szaszkiewicz, przypadkizabójstw cweli przez ludzi faktycznie si zdarza y (Szaszkiewicz 1997:50).FrajerzyZdaniem Moczyd owskiego, frajerzy nie s grup , lecz pewnego rodzajukategori spo eczn.O tym, kto do niej nale y, decyduj ludzie.Oni te , dopewnego stopnia, kieruj yciem frajerów (Moczyd owski 1991: 50).Frajerzystanowi ni sz kategori.Przestraszeni i wykorzystywani, tworz raczej lu nyzbiór atomów ni grup.Nad utrwaleniem takiego stanu rzeczy pracuj grypsuj cy(Kami ski 1993: 119).Jak pisze dalej Kami ski, niemal ka dy nowy wi zie mo e zostagrypsuj cym, musi jedynie wyrazi tak ch.Niekiedy pozbawieni tego prawa soskar eni b skazani za gwa t na nieletnich, a tak e ci, którzy wydali podczasledztwa wspólników.wie ak chc cy grypsowa zostaje poddany trwaj cym odkilku dni do kilku tygodni próbom gierkom maj cym sprawdzi jegointeligencj , si charakteru oraz odporno na ból; musi te biegle opanowabajer.Ci, którzy tego testu nie przejd , staj si frajerami.Grypsuj cy staje si frajerem w wyniku przewinienia (wychy a, pój cie dowora); do grona grypsuj cych mo e wróci poprzez podniesienie, zdarza si tojednak rzadko (ibidem: 118-21).Wed ug Szaszkiewicza, w ród frajerów s lepiej i gorzej traktowani, mnieji bardziej szykanowani, silniej lub s abiej lekcewa eni, obdarzeni p ytsz lubbsz pogard.Frajerzy w porz dku to ci cenieni jako lojalni i bezpieczni dla grupy.Poza tym, e nie grypsuj , nie mo na im nic zarzuci.Nie przejawiaj negatywnejpostawy wobec grypsery, nie donosz administracji, stosuj si do grypserskichnorm np.godz si nie je z lud mi przy jednym stole.Nigdy nie nale eli do- 47 -Rozdzia 1Obraz polskiej subkultury wi ziennej na podstawie lektur__________________________________________________________________________________________________________________________________________________grypsery albo odeszli z niej z w asnej woli.Ludzie gardz nimi, ale ich nieprze laduj i nie zwalczaj.Kiepszczaki (ta kategoria zosta a ju omówiona wcze niej).Zgredy to wi niowie starsi wiekiem, chc cy odby kar w spokoju, bezkomplikacji, nieinteresuj cy si subkultur , stosuj cy si do wymogówregulaminowych i porz dkowych.Na ogó dbaj o dobr atmosfer w celi, nie biorudzia u w rozróbach.Dlatego te cz sto ich postawy zderzaj si z przeciwnymitendencjami grypsuj cych.Nie s szanowani, ale te na ogó nie dotykaj ichszykany.Kapu zdekonspirowany donosiciel, który jeszcze nie zosta przecwelony,a to tylko dlatego, e administracja wi zienna skutecznie izoluje go od kontaktu zgrypsuj cymi (Szaszkiewicz 1997: 98-9).CweleCwele s najni sz grup w hierarchii wi ziennej.Zdaniem Kami skiego,jest ich w populacji wi ziennej nie wi cej ni 1-2 %.Subkultura zabrania niemalwszystkich form kontaktu z cwelami, równie tych dopuszczalnych w stosunku dofrajera, za wyj tkiem kontaktów homoseksualnych.Cz sto ambicj grypsuj cegow wi zieniu jest wyp cwela (Kami ski 1993: 119).Cwel to wi zie , który albo zosta ukarany przez ludzi najsurowsz kar(np.za donoszenie i w takim przypadku nie ma znaczenia, czy nale on doorganizacji grypserskiej, ani te czy jego donoszenie szkodzi o tej grupie), albozosta uznany za obiekt stosunku homoseksualnego (kiedykolwiek w yciu)(Szaszkiewicz 1997: 99).Rydz wspomina, e badani przez ni wi niowie zdecydowanie dzielilicweli na dwie grupy: cweli z powo ania i cweli z przymusu.Jak twierdzili, cweliz powo ania jest znaczna wi kszo , a s to b bierni homoseksuali ci, bosobnicy ze sk onno ciami do tego rodzaju praktyk.Cwelem z przymusu zostaje siw nast pstwie gwa tu homoseksualnego (Rydz 1971: 172).- 48 -Rozdzia 1Obraz polskiej subkultury wi ziennej na podstawie lektur__________________________________________________________________________________________________________________________________________________Moczyd owski wy ania cztery kategorie cweli:- tych, którzy oddaj si tylko jednemu wi niowi (s mu wierni),- tych, którzy sprzedaj si ka demu, np [ Pobierz całość w formacie PDF ]