[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.103).Według KennethaGooda, którego \ona - Indianka z wenezuelskiego plemienia Yanomamo - tak\e zostałazgwałcona, wśród Yanomamo nie ma kobiet, które zdołały uniknąć gwałtu" (Good, 1991, s.199).Na dalekiej wyspie Samoa, którą Margaret Mead ogłosiła kiedyś utopijnym rajem naziemi, liczba gwałtów jest od dwóch do pięciu razy wy\sza ni\ w Stanach Zjednoczonych: Samoańskie dziewczęta bardzo się boją gwałtu, a rodziny ofiar traktują go ze śmiertelnąpowagą" (Freeman, 1984).Chocia\ kultury bardzo się ró\nią pod względem liczby gwałtów -na przykład w Norwegii jest ona wyjątkowo niska, a w Stanach Zjednoczonych stosunkowowysoka - to nie znamy ani jednej kultury, której to zjawisko byłoby całkowicie obce.Gwałt występuje tak\e wśród innych naczelnych.Prymatolodzy ju\ od dawnaobserwują znaczne ró\nice indywidualne między samcami orangutana.Podczas gdy niektóreosobniki po zakończeniu okresu dorastania osiągają rozmiary i sylwetkę dojrzałego samca(wa\ą średnio około 100 kilogramów), inne pozostają w stadium, które nazywa siępowszechnie zatrzymaniem rozwoju".Te samce czasami przez wiele lat mają niewielkierozmiary ciała i nie zachowują się tak jak du\e, w pełni dojrzałe osobniki.Nie mają własnegoterytorium, nie wydają głośnych dzwięków, ani nie walczą z dojrzałymi samcami.Początkowo prymatolodzy sądzili, \e pozostają one w stadium niedojrzałości wskutekśrodowiskowego stresu - zagra\ającej obecności dorosłych samców o wy\szym statusie, zktórymi nie są w stanie konkurować.Jednak badacze dokonali trzech odkryć, które podwa\yły ten pogląd (Maggioncalda,Sapolsky, 2002; Mitani, 1985).Po pierwsze, okazało się, \e samce pozostające w stadiumzatrzymania rozwoju nie mają podwy\szonego poziomu hormonów stresu.Po drugie, chocia\są one pod wieloma względami niedojrzałe fizycznie - na przykład nie mają w pełnirozwiniętej brody ani du\ego worka gardzielowego umo\liwiającego wydawanie głośnychdzwięków - to mają całkowicie dojrzałą spermę i jądra.Nie są zatem ani zestresowane, aniniedojrzałe pod względem reprodukcyjnym.Po trzecie, chocia\ unikają bezpośredniejrywalizacji z du\ymi dorosłymi osobnikami, zachowując się w ich obecności ulegle, częstonapastują samice - nawet przez wiele dni - i zmuszają je do kopulacji.Prymatolodzy uwa\ają,\e mamy tu do czynienia z gwałtem, poniewa\ samice robią wszystko, co w ich mocy, \ebynie dopuścić do kopulacji.Uciekają, wydają głośne, gardłowe dzwięki i próbują gryzćnapastliwe samce.Warto dodać, \e samice nie zachowują się w ten sposób, kiedy kopulują zdojrzałymi samcami.Antropolog John Mitani przeprowadził terenowe badanie na Borneo.Zaobserwował w sumie sto pięćdziesiąt jeden aktów kopulacji, w których uczestniczyłyzatrzymane w rozwoju samce - sto czterdzieści cztery z tych aktów były wymuszone.Dojrza-łe samce bardzo rzadko u\ywały siły, \eby skłonić samicę do kopulacji.Nale\y podkreślić, \eorangutany mogą stanowić wyjątek wśród naczelnych.Tej -jak się wydaje, charakterystycznejtylko dla orangutanów - strategii gwałtu nie zaobserwowano dotąd wśród innych, bli\ejspokrewnionych z człowiekiem naczelnych, takich jak bonobo (szympansy karłowate) czy doskonale nam znane szympansy.Niemniej jednak odkrycie dokonane wśród orangutanówwskazuje na prawdopodobieństwo, \e u niektórych gatunków gwałt mo\e się rozwinąć wprocesie ewolucji, jeśli zaistnieją określone warunki.Spór wokół tej mo\liwości wybuchł w 2000 roku, kiedy to biolog Randy Thornhill iantropolog Craig Palmer wydali ksią\kę pod tytułem A Natura History of Rape: BiologicalBases of Sexual Coercion ( Naturalna historia gwałtu: Biologiczne podstawy przymususeksualnego") (Thornhill, Palmer, 2000).Chocia\ ju\ dwadzieścia lat wcześniej publikowanoewolucyjne teorie dotyczące gwałtu (zob.rozdział siódmy), to praca Thornhilla i Palmerawywołała prawdziwą burzę.Autorzy przedstawili dwie konkurencyjne teorie gwałtu, przyczym ka\dy z nich opowiedział się za jedną z tych teorii.Randy Thornhill wysunął hipotezę,\e w toku ewolucji u mę\czyzn wykształciły się adaptacje związane z gwałtem - czyliwyspecjalizowane mechanizmy psychologiczne skłaniające mę\czyzn do stosowania strategiireprodukcyjnej, która polega na wymuszaniu na kobietach seksu wbrew ich woli.CraigPalmer stwierdził natomiast, \e gwałt jest produktem ubocznym innych powstałych wprocesie ewolucji mechanizmów, takich jak męskie pragnienie seksualnej ró\norodności,dą\enie do minimalizowania kosztów dobrowolnego seksu, psychiczne wyczulenie naseksualne okazje oraz ogólna skłonność mę\czyzn do stosowania przemocy fizycznej dlaosiągania wielu ró\nych celów
[ Pobierz całość w formacie PDF ]