[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.DH 1880; ND 648).W Stanach Zjednoczonych powagę naukową zyskał unitarianizm dzięki takim postaciom, jak: WilliamEllery Channing (1780-1842), Raiph Waldo Emerson (1803-1882), a także Charles William Eliot (1834-204Wydawnictwo WAM, Kraków 2002 Leksykon teologiczny1926), który przez czterdzieści lat był rektorem Uniwersytetu Harvarda i zreformował Harvard DivinitySchool (ang. Harwardzka Szkoła Teologiczna ).Unitarianie nie mają formalnego wyznania wiary i li-czebnie zmaleli.Wielu z nich albo się stało agnostykami, albo powrócili do głównych odmian chrześci-jaństwa.Zob.adopcjonizm, arianizm, duchoburcy, monarchianizm, monoteizm, socynianizm, subordyna-cjonizm, teologia Trójcy Przenajświętszej.Universalia (łac. pojęcia ogólne ).Zob.powszechniki.Uniwersalizm (łac. powszechny, wszechświatowy ).Przekonanie, które się wyłoniło po niewoli babi-lońskiej, że za pośrednictwem Izraela zbawienie Boże zostało zaofiarowane wszystkim narodom (Iz 42,6; 49, 6; 52, 10; zob.Księgę Jonasza; Ak 2, 30-32; J 8, 12).Wyraz uniwersalizm oznacza też pogląd, żeostatecznie wszyscy ludzie zostaną zbawieni.Zob.apokatastaza, Izrael, piekło, zbawienie.Upadek.Pełne życia opowiadanie o tym, jak to Adam i Ewa dobrowolnie okazali Bogu nieposłuszeństwoi w ten sposób utracili niewinne i idealne życie (Rdz 3, 1-24; zob.Mdr 2, 23-24; Rz 5, 12-18).Doktrynaupadku uczy o tym, że to pierwsi rodzice (a nie Bóg) wprowadzili zło moralne do naszego świata - stangrzechu, który ogarnął wszystkie następujące po nich pokolenia i od którego dopiero Chrystus nas wyba-wił.Zob.Adam, Ewa, grzech pierworodny, odkupienie.Upodobnienie do Boga.Zob.przebóstwienie.Uprzednie istnienie.Zob.preegzystencja.Uprzedzenie.Zasada uprzedniego udziału w wydarzeniach, które nastąpią przy końcu świata, wynikającaze sposobu, w jaki te wydarzenia nam ukazuje zmartwychwstanie Chrystusa (l Kor 15, 20, 28), które na-turę łaski i sakramentów wyjaśnia jako rzeczywisty początek naszego życia w chwale (J 6, 54; Rz 6, 3-8;1 Kor 11, 26).I tak św.Tomasz z Akwinu (ok.1225-1274) pojmował sakramenty jako znaki uobecniają-ce.Teolog monachijski, Wolfhart Pannenberg (ur.1928), odwołuje się do zasady uprzedzenia, kiedy stajeprzed szerokim kręgiem zagadnień teologicznych i filozoficznych.Zob.eschatologia, historia.Urfa.Zob.Edessa.Uroczyste obwieszczenie.Zob.proklamacja.Urząd duszpasterski.Posługiwanie Ludowi Bożemu przez duchownych jako pasterzy.Wyrażenie tomożna zastosować do tych, którym biskup nałożył obowiązek szczególnego posługiwania, np.wychowa-nie religijne i troskę o rodziny.Zob.duchowieństwo, jurysdykcja, kapłaństwo, laikat.Urząd nauczycielski Kościoła.Obdarzony autorytetem urząd nauczania Ewangelii w imię Jezusa Chry-stusa, który jednakże nie jest ponad słowem Bożym, lecz jemu służy (DV 10).W czasie chrztu święte-go wszyscy wierzący zostali namaszczeni przez Ducha Zwiętego i są przez Niego prowadzeni (J 14, 26;16, 13; Rz 8, 14; 1 J 2, 27) oraz do pewnego stopnia zaciągnęli profetyczną odpowiedzialność za głosze-nie dobrej nowiny o Chrystusie.Ci, którzy mają władzę oficjalnego przepowiadania i nauczania, uczest-niczą w Urzędzie Nauczycielskim Kościoła.Katolicy są przekonani, że ta władza nauczania jest przedewszystkim właściwością całego kolegium biskupów (jako następców kolegium apostolskiego) i poszcze-gólnych biskupów zachowujących łączność z biskupem Rzymu (LG 20-25, DV 10).Biskupi najczęściejpełnią tę funkcję nauczycielską stale (są to różne rodzaje tzw.nauczania zwyczajnego ).Zebrani na so-borze powszechnym albo reprezentowani przez papieża, mogą się wypowiadać o prawdach objawionych,które trzeba wyznawać bez zastrzeżeń i na podstawie definicji (jest to tzw.nauczanie nadzwyczajne ).Pełniąc szczególną służbę na korzyść całej społeczności
[ Pobierz całość w formacie PDF ]