[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.WNiemczech dzieje dynastii nadawały ton dziejom kraju i społeczeństwa; we Francji i po części w Polscewystępuje na pierwszy plan naród a dynastia ma mu służyć.Zapowiada się tedy na dalszy ciąg dziejów Europy walka między państwami dynastycznymi apaństwami narodowymi.Rozwój polityczny cywilizacji łacińskiej będzie polegał na tworzeniu iwzmacnianiu państw narodowych, w przeciwieństwie do dynastycznych, pozbawionych idei narodowej.Gdzie zaś dynastia miała być wszystkim, tam chodziło tylko o same siły fizyczne, bo one tylko poręczałypanowanie danej dynastii.W państwach takich wzbierała tedy coraz bardziej supremacja sił materialnychnad duchowymi, co jest przeciwne cywilizacji łacińskiej a zgodne z bizantyńską.W wojnie francusko-niemieckiej ścierają się dwie cywilizacje.Rozporządzający siłami hiszpańskimi Karol okazał sięsilniejszym.W r.1522 Francuzi opuścili całkiem Włochy, w tym samym roku, kiedy Albrecht postanowiłsekularyzację.Sprawa obejmuje coraz dalsze horyzonty, rozszerza swe podłoże.Podczas wojny z Polskąotrzymywał Zakon zasiłki pieniężne z Moskwy a wzajemne poselstwa i zmawiania przeciw ZygmuntowiStaremu trwają jeszcze przez lata 1521 i 1522.Albrecht otrzymał zaś rozejm czteroletni dzięki Turkom.Równocześnie bowiem sułtan Soliman (1520 -66) urządzał walną wyprawę na Węgry, więc król polskizawarł czteroletnie zawieszenie broni od północy, ażeby mieć wolne ręce od południa.Hetman JanTarnowski wyruszył na Węgry z 6.000 zbrojnych.W tym właśnie czasie uważał Karol V, że nie wystarcza mu wcale fakt wycofania wojskfrancuskich z Włoch, przez co uzyskał tam wolną rękę.Zawziętość dynastyczna nie zna granic.Karolchce zniszczyć całkiem Walezjuszów i urządzić rozbiór Francji pomiędzy Niemcy, Hiszpanię, Anglię.Henryk VIII i Karol V korzystają ze zdrady Karola Burbona, lennego władcy księstw Bourbonnais iAuverne, hrabstw Montpensier, Fores i La Marche i konetabla Francji.Miał złość do króla, iż odjął munamiestnictwo Lombardii a w wojnie nie przydzielił mu żadnego dowództwa.Być może, że miałsłuszność w swym gniewie, lecz to nie usprawiedliwia zdrady.Złożył nawet przysięgę wiernościHenrykowi VIII jako królowi francuskiemu.Spisek odkryto na czas a Bourbon zbiegł do Karola V.Nie będziemy roztrząsać charakterów ni tego księcia, ni tamtych królów; chodzi nam wyłącznie ozagadnienie poczucia narodowego.Bourbon okazał się także dynastą, podobnie jak królowie hiszpański iangielski.Franciszek I stoi jakby w połowie drogi; króla całkiem narodowego spotkać można wówczasjedynie na polskim tronie, toteż w tę stronę zwraca się polityka francuska.Natenczas w roku 1524 zawieraFranciszek I przymierze z Zygmuntem Starym, celem wzajemnej obrony przed zachłannościąHabsburgów.Na takim tle ogólno-europejskim miała być załatwiona sprawa krzyżacka.Nie dało się to zrobićbez zezwolenia króla polskiego.Albrecht trafił jednak do Ludwika Jagiellończyka i z dworu węgierskiegowyszły instancje, żeby uczynić zadość życzeniom Albrechta, żeby nie walczyć z nim dalej a oszczędzaćsiły na wojnę turecką.Liczono też na to, że Albrecht przez sekularyzację zerwie z cesarstwemniemieckim, z Habsburgami a przystąpi do przymierza polsko-francuskiego.Sekularyzacja Prus nastąpiła w roku 1525.Zawiodły wszelkie przewidywania polsko-francuskie.Odparto wprawdzie wojska Karola V odoblężenia Marsylii, lecz w lutym roku 1525 ponieśli Francuzi walną klęskę pod Pawią i Franciszek Idostał się do niewoli.W styczniu 1526 roku podpisał w Madrycie ciężkie warunki pokoju, wyrzekając sięwszelkich roszczeń we Włoszech.Odzyskawszy wolność nie ratyfikował tego pokoju, a 301 nawet odwołał go traktując jako nieważny, gdyż wymuszony na jeńcu.Dnia 22 maja 1526 r.zawierał z papieżem i z Wenecją nowe przymierze w Cognac celem usunięcia Hiszpanów z Włoch.Głową tej ligi świętej" był papież Klemens VII zdecydowany na razie użyć Francji przeciw Hiszpanii.Franciszek zobowiązał się bowiem przywrócić Mediolan Sforzom a z Neapolu i Sycylii uznawać sięlennikiem papieskim.Gdyby do tego doszło, byłoby to bądz co bądz znacznym zbliżeniem do celu,którym była zawsze niepodległość Włoch
[ Pobierz całość w formacie PDF ]