[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Depresja zamaskowana depresja bez depresji"(dezre rriz swz dezrewiznelwwerz Dezrewzw).W niektórych przypadkachdepresji obniżenie nastroju, odczuwane zwykle przez chorego irelacjonowane jaku głęboki smutek, nie stanowi objawuwiodącego.Dominują natomiast zaburzenia wegetatywne, m in.ze stronyukładu sercowa-naczyniowego i pokarmowego.Chorzy zgłaszają skargi nadolegliwości somatyczne (np.bóle w okolicy serca, bicie serca,zaburzenia jelitowe, zaburzenia miesiączkowania, bóle głowy) oraz napoczucie ogólnego znużenia, obniżenie aktywności, bezsenność,nieokreślony niepokój.Nie zgłaszają natomiast skarg na depresję ani wpz (ocznym, ani w psychopatologicznym znaczeniu tego słowa.Rodzajdolegliwości skłania chorego do szukania pomocy przede wszystkim ulekarzy chorób wewnętrznych, względnie u lekarzy innych specjalności, anie u psychiatry.W przypadku podejrzewania depresji zamaskowanej, przedprzystąpieniem do ewentualnego podawania środków przeciwdepresyjnych,zachodzi zrozumiała konieczność przeprowadzenia wnikliwych badań,dzięki którym można stwierdzić, że pacjent istotnie nie cierpi nachorobę somdr*czną.S.Pużyński proponuje następujący podziałdepresji maskowanych, uwzględniający genezę wiodących objawówmaskujących: Zespół subdepresyjny o cechach depresji prostej, zbliżonynieco do zespołu neurastenicznego (szybkie wyczerpywanie się, poczucieobniżonej sprawności psychofizycznej, niepokój, zaburzenia wegetatywne).Depresja zamaskowana, w której objaw wiodący stanowi obniżenie napęduruchowego lub też stwierdza się wyraz
ne zahamowanie w sferzepsychicznej.W tej grupie obraz kliniczny wiąże się z dominowaniem,niekiedy znacznie nasilonych, przejawów zaburzeń rytmów biologicznych,zwłaszcza rytmu TU I O/UWUUd.Do tej grupy zostały zaliczone przypadkidepresji zamaskowanej, w których dominuje przewlekła postać lęku zuczuciem napięcia, trwożliwego oczekiwania, zagrożenia, niepokojempsychicznym i ruchowym.W niektórych przypadkach lęk przybiera postaćagorafobii (por.str.69) lub też na plan pierwszy wysuwają sięnatręctwa, cz może stwarzać istotne trudności diagnostyczne.E.Rozległagrupa piąta obejmuje różne zespoły bólowe oraz zaburzeniapsychosomatyczne.Zespól maniakalny Gmdroma mamacwz, mania) stanowi fazęmaniakalną choroby afektywnej oraz występuje w psychozach organicznych,tj.przede wszystkim w psychozach wieku póz
nego oraz w porażeniupostępującym (w postaci ekspansywnej tej choroby) , niekiedy również wschizofrenii.Objawy zespołu tx 1) podwyższenie nastroju (samopoczuciak2) przyspieszenie toku myślenia aż do gonitwy myślowej 3) pobudzenieruchowe.W stanie maniakalnym chorzy przejawiają skrajne pobudzenieruchowe i słowne.Biegają, krzyczą, wykonują ruchy taneczne.W tympodnieceniu maniakalnym zatraca się możliwość wykonania czynnościpowiązanych.Nastrój chorych jest podwyższony, ale przede wszystkimdrażliwy (tzw.gniewna mania).W takim przypadku dochodzi do częstychkonfliktów z otoczeniem.W zespole hipomaniakalnym chory robi czasem naotoczeniu wrażenie przede wszystkim osoby nadmiernie wesołej iaktywnej.Chorzy istotnie wykazują w tych stanach dużoprzedsiębiorczości i przebojowości.Ze względu jednak na obniżonykrytycyzm i brak poczucia choroby popełniają często czyny nierozważne,ryzykowne.Podejmują pochopnie decyzje dotyczące np.kupna, sprzedaży,zmiany pracy, zawierają również przygodne znajomości, co grozinadużyciami seksualnymi, niepożądaną ciążą, zarażeniem chorobąweneryczną.Płytkie stany hipomaniakalne (lub po prostu chorobliwiepodwyższony nastrój) bywają czasem niesłusznie określane słowemeuforia.Nie jest to jednak, bardzo płytka mania", lecz umiarkowanepodwyższenie nastroju uwarunkowane zmianami organicznymi mózgu.Dlategomówimy o euforii np.w stwardnieniu rozsianym lub w pląsawicyHunringtona, ale nie w stosunku do porunnej postaci fazy maniakalnejchoroby afektywnej.Termin, mania", podany jako synonim zespołumaniakalnego, jest używany wyłącznie w tym znaczeniu.Mania znaczy tyle,co stan maniakalny, natomiast terminem tym nie należy w żadnym razieokreślać urojeń.Zespół hebefericzny, należący do grupy psychozschizofrenicznych, wymaga z całą pewnością różnicowania z opisaną wyżejmanią.Osoba, która dotąd zachowywała się bez zarzutu, zaczyna naglezdradzać dziwactwa, przybierać niepoważne pozy, śmiać się bez powodu,okazywać zachowanie krnąbrne, kpiarskie, błazeńskie.Zachowanie jestnacechowane brakiem poczucia dystansu w stosunku do rodziców, osóbstarszych, przełożonych.Chory staje się nietaktowny, bezczelny,nachalny, gruboskórny, drażliwy.Kary lub groz
by nie robią na nimwrażenia.Wypowiadane przez chorego rozmaitej treści urojenia, częstowielkościowe, są niedorzeczne, niespójne logicznie, niestałe,niekonsekwentne, bezładne, nie ma w nich nawet śladu dążenia do ichusystematyzowania.Tok myślenia wykazuje znaczny stopieńrozkojarzenia.Typowym objawem jest puerylizm, polegający nanaśladowaniu dziecka zachowaniem i mową.Zespół katatoniczny występuje wdwóch postaciach: hipokinetycznej (akinetycznej) i hiperkinetycznej.Ichwspólną cechą są zaburzenia ze strony napędu psychoruchowego.W zespolehipokinetycznym napęd jest obniżony, poprzez wszystkie stopnie, aż dozupełnego zaniku.Chory nie może nadążyć z wykonywaniem obowiązków(bradykineza) , siedzi lub stoi bezczynnie.Jego mimika staje sięsztywna, bez wyrazu, nie poddaje się modulacji.Na pytania odpowiada podłuższym milczeniu (mutyzm).Chory mówi cicho, niekiedy-zniżając własnygłos do szeptu-możemy od niego uzyskać więcej informacji.Nastrój bywaprzygnębiony (staje się to niekiedy z
ródłem pomyłek diagnostycznych,polegających na rozpoznawaniu zespołu depresyjnego) , obojętny alboambiwalentny.Zanika potrzeba dbałości o higienę, swoją czystość ipotrzeby fizjologiczne.Urojenia i omamy znajdują się na dalszymplanie.Stan, w którym chory popada w uporczywe milczenie, przestaje sięodżywiać i pojawia się akineza, nazywamy osłupieniem (smpor).Gdyzespół ten utrzymuje się przez dłuższy czas, można zauważyć typowezaburzenia wegetatywne: sinica kończyn, nosa i uszu, zmniejszenie masyciała, obłożenie języka, suchość błon śluzowych jamy ustnej lubślinotok, zaburzenia miesiączkowania, rozszerzenie, a póz
niej znacznezwężenie z
renic, rzadkie mruganie powiek, co powoduje wysuszenierogówek.W zespole hiperkinetycznym następuje znaczne wzmożenie napęduruchowego, zachowanie chorych jest dziwaczne i niezrozumiałe [ Pobierz całość w formacie PDF ]